Πηγή εικόνας: ιστότοπος, «ALS NAVAL SHIPS DESIGN».

Τα σκάφη που βλέπουμε στην εικόνα, ΔΕΝ είναι βγαλμένα από τον σχεδιασμό κάποιας ξένης εταιρίας, αλλά είναι σχεδιασμένα από την Ελληνική εταιρία ALS NSD, δηλαδή  Naval Ships Design. Η εταιρία αυτή πριν από περίπου δεκαπέντε χρόνια, είχε σχεδιάσει μια σειρά σκαφών, τα οποία ήταν σύμφωνα με τις προδιαγραφές που είχε θέσει τότε το Ελληνικό ΠΝ και τότε προσπάθεια είχε ονομαστεί ως η δημιουργία του «Εθνικού Πλοίου». Η προσπάθεια αυτή είχε στόχο να καταστήσει το Ελληνικό ΠΝ, αυτάρκη, σε ότι αφορά τις ανάγκες του σε νέα σκαριά και φυσικά θα έβαζε τη Χώρα μας σε τροχιά ένταξης στο κλαμπ των χωρών που ναυπηγούν πολεμικά πλοία και έχουν τη δυνατότητα εξαγωγής τους.

Δυστυχώς η προσπάθεια αυτή εγκαταλείφθηκε από το Ελληνικό κράτος, για πολλούς και διάφορους λόγους, κυρίως λόγω της οικονομικής κρίσης που έπληξε την χώρα εκείνη την περίοδο και την είσοδό της στα καταστροφικά μνημόνια, που δεν άφησε ανεπηρέαστη την Άμυνα της Χώρας και αυτό γιατί οι τότε πολιτικοί ταγοί της χώρας μας και αναφέρομε σε όλες τις μνημονικές κυβερνήσεις, αρχικά είχαν τη «φαεινή ιδέα» και στη συνέχεια δέχθηκαν και τις προτάσεις των δανειστών, της τρόικα ή των θεσμών, όπως τους χαρακτήριζαν, εσείς βάλτε όποιο όνομα θέλετε, να περικόψουν δαπάνες από την άμυνα της χώρας, κάτι που συνέβη για πρώτη φορά σε ανάλογες περιπτώσεις. Το γράφω αυτό, γιατί ποτέ και σε καμία Χώρα που προσέφυγε για οικονομική στήριξη στο ΔΝΤ, ΔΕΝ υπήρξαν περικοπές σε αμυντικές δαπάνες!!!

Από τότε όμως έχει κύλισε πολύ «νερό στο αυλάκι» της Ελληνικής οικονομίας και η Χώρα μας βγήκε από τα μνημόνια και σιγά, σιγά επιχειρεί να ανατάξει την Εθνική Άμυνα. Στην Πολεμική μας Αεροπορία, έγιναν και συνεχίζουν να γίνονται, μικρά, αλλά στοχευμένα βήματα για την επανάκτηση της αεροπορικής υπαρχής και αυτό έως ένα βαθμό έχει επιτευχθεί, με την αναβάθμιση των 83 F-16 σε επίπεδο Block72, γνωστό ως Viper και την πρόθεσή μας να συνεχιστή αυτή η αναβάθμιση και στα υπόλοιπα 38 Block 50, σε επίπεδο Block70 Viper, τα 24 Rafale και την μελλοντική προσθήκη των 20 F-35 Lightning II, η ΠΑ, θα έχει το πάνω χέρι στους αιθέρες. Τι γίνεται όμως στη θάλασσά;

Η ανάπτυξη του Πολεμικού Ναυτικού.

Εδώ τα πράγματα είναι λίγο πιο «δύσκολα» και αυτό γιατί για πάρα πολλά χρόνια, πριν ακόμα την είσοδο της χώρας στα μνημόνια και τις περικοπές στην άμυνα, το Πολεμικό μας Ναυτικό, είχε αφεθεί διαχρονικά, κυριολεκτικά στην τύχη του και ο στόλος των σκαφών επιφανείας είχε αρχίσει να γηράσκει σε επικίνδυνο βαθμό κάτι που το καθιστούσε παρωχημένο, για τις σύγχρονες απαιτήσεις που έχει μια χώρα για την προάσπιση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων, πόσο μάλλον για την χρήση τους στο πεδίο, αν και αυτό ποτέ χρειαστεί. Εδώ τα πράγματα δείχνουν να αλλάζουν, με την αγορά των τεσσάρων Γαλλικών φρεγατών FDI HN, «κλάσης Κίμων», της γνωστές στο ευρύ κοινό ως Belharra, οι οποίες με την τεράστιες δυνατότητες που έχουν, λόγω της ικανότητας τους σε τριπλό αγώνα, δηλαδή, στον ανθυποβρυχιακό, λόγω των εξαιρετικών σόναρ που διαθέτουν, αλλά και του ανθυποβρυχιακού ελικοπτέρου που έχουν τη δυνατότητα να φέρουν, τον αγώνα επιφανείας, λόγω των εξαιρετικών και προηγμένων όπλων που φέρουν κατά σκαφών επιφανείας, και κυρίως στην αεράμυνα περιοχής, τις καθιστούν ένα όπλο «game changer».

Το Ελληνικό ΠΝ όμως δεν σταμάτησε στην αγορά των Γαλλικών φρεγατών και προχώρησε σ’ ένα ακόμα βήμα για τον εκσυγχρονισμό του, το οποίο ΔΕΝ είναι άλλο από την έναρξη διαπραγματεύσεων με το Ιταλικό δημόσιο, για την αγορά των φρεγατών τύπου FREΜΜ, κλάσης Bergamini, οι οποίες, μπορεί τεχνολογικά να είναι ένα βήμα πίσω από τις Γαλλικές Belharra, πλην όμως, είναι σύγχρονα πλοία, το παλαιότερο επιχειρεί στο Ιταλικό ναυτικό από το 2013 και έχει ναυπηγηθεί το 2010 και το τέταρτο, το οποίο έχει «κλείσει» το Ελληνικό ΠΝ, για να αποκτήσει επιχειρεί από το 2017. Αυτά τα σκάφη θα ενισχύσουν τις δυνατότητες των Γαλλικών φρεγατών, στον αγώνα επιφανείς, αεράμυνας περιοχής, αλλά κυρίως στον ανθυποβρυχιακό αγώνα, μια και τρείς από τις τέσσερεις φρεγάτες που θα αποκτηθούν, φέρουν συρόμενο σόναρ μεταβλητού βάθους, ενώ στην τέταρτη υπάρχει η δυνατότητα προσθήκης του ίδιου σόναρ, συν της τοποθέτησης σόναρ στο κήτος, στο οποίο υπάρχει ο σχετικός χώρος. Στις άλλες τρεις θα αφαιρεθεί το υπάρχον σόναρ κήτους και θα εγκατασταθεί στη θέση του νέο πιο σύγχρονο, ίδιο με αυτό της πρώτης. Οι Ιταλικές φρεγάτες όμως υπερέχουν των FDI HN, στο εξής σημείο, έχουν τη δυνατότητα να μεταφέρουν δυο ανθυποβρυχιακά ελικόπτερα τύπου ROMEO, έναντι ενός των Γαλλικών.

Ποια θα πρέπει να είναι τα επόμενα βήματα του Ελληνικού ΠΝ.

Όπως είπαμε το ΠΝ έχει κάνει τα πρώτα του βήματα για τον εκσυγχρονισμό του, ο οποίος θα του ξαναδώσει τη δυνατότητα να έχει το πάνω χέρι στις θάλασσες της Νοτιοανατολικής λεκάνης της Μεσογείου. Τι όμως θα ήταν αυτό που θα το καθιστούσες ανίκητο και απόλυτο κυρίαρχο σε αυτή την τόσο ασταθή και έκρυθμη γωνιά του πλανήτη; Η απάντηση είναι η ΑΥΤΑΡΚΕΙΑ. Πώς όμως μπορεί να συμβεί αυτό; Αυτό μπορεί να συμβεί με την τόνωση της εγχώρια Αμυντικής Βιομηχανίας. Στην αρχή του άρθρου μας κάναμε λόγω, για την Ελληνική ναυπήγησή εταιρία, ALS NSD και είπαμε ότι είχε καταθέσει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για τη ναυπήγηση του Εθνικού Πλοίου, το οποίο κάλυπτε τις τότε ανάγκες του Ελληνικού ΠΝ, αλλά και το Λιμενικού Σώματος, μια και στο σχέδιο το οποίο είχε καταθέσει, παρουσίασε και σκάφη μικρά, αλλά και ανοιχτής θαλάσσης, τα οποία προορίζονταν για το ΛΣ. Αλλά ας επικεντρωθούμε στο ΠΝ το οποίο είναι και το κεντρικό ζητούμενο. Η εταιρία, τότε είχε παρουσιάσει μια ολοκληρωμένη «οικογένεια»  σκαφών που αποτελούνταν από 1. Μικρά σκάφη μάχης, τα οποία ξεκινούσαν από τους 530 και κατέληγαν στους 3011τόνους. Και 2. Τρείς Φρεγάτες Αεράμυνας Περιοχής.

Ποια είναι η «οικογένεια σκαφών» της ALS και τι μπορούν να προσεφέρουν.

Αλλά ας πάμε να δούμε τι περιλάμβαναν αυτές οι κατηγορίες και ποιες ανάγκες θα κάλυπταν. Η πρώτη κατηγορία, όπως είπαμε ήταν αυτή των μικρών σκαφών τα οποία ξεκινούσαν από τους 530 και έφταναν στους 3011 τόνους. Τα πρώτα σκάφη αυτής τη κατηγορίας, δηλαδή τα ALS 55, των 530τ., ALS 65 των 887τ., ALS 85 1695τ., σύμφωνα με την πρόταση της εταιρίας, θα κάλυπταν τις ανάγκες του ΛΣ, και τα ALS 95 των 2110τ., ALS 100 των 2370τ., ALS 105, των 2798τ, και ALS 110 των3011τ., θα κάλυπταν τις ανάγκες του ΛΣ σε περιπολικά ανοιχτής θαλάσσης και του ΠΝ σε μικρές μονάδες επιφανείας, δηλαδή από πυραυλακάτους μέχρι ελαφριά, οπλισμένες κορβέτες.

Η δεύτερη κατηγορία σκαφών που είχε προτείνει η ALS,  είναι αυτή των σκαφών ΦΑΠ, δηλαδή Φρεγάτες Αεράμυνας Περιοχής, οι οποίες περιλαμβάνει τρεις διαφορετικούς τύπους σκαφών, την ALS 115 των 3850τ., την ALS 125 των 5038τ. και την ALS 140 των 5922 τόνων. Εδώ τα πράγματα διαφοροποιούνται κάπως σε ότι αφορά τις δυνατότητες που έχουν αυτές οι πλατφόρμες, έτσι όπως παρουσιάστηκαν τότε. Η ALS 115 των 3850 τόνων, θα μπορούσε να παίξει τον ρόλου, που σήμερα παίζουν οι LCS του Αμερικανικού Ναυτικού, αλλά κυρίως των ρόλο που φιλοδοξούν να παίξουν οι Γαλλικές Gowind και με την κατάλληλη διαμόρφωση σε οπλισμό και ηλεκτρονικά μέσα, να ήταν ποιο επιτυχημένες στον ρόλο αυτό από ότι είναι τα ανάλογα σκάφη των συμμάχων – εταίρων μας.

Οι άλλοι δύο τύποι σκαφών της οικογένειας των φρεγατών της ALS, δηλαδή η ALS 125 και 140, ήταν προορισμένες η μεν ALS 125 να είναι μια φρεγάτα με δυνατότητες αεράμυνας περιοχής, ανθυποβρυχιακού αγώνα και αγώνα κατά σκαφών επιφανείας, όπως ακριβώς είναι οι FDI HN και μάλιστα με μεγαλύτερο εκτόπισμα, άρα και αξιοποιήσιμους χώρους, θυμίζω ότι οι Γαλλικές έχουν εκτόπισμα 4500τ. ενώ οι ALS 125, σύμφωνα με την πρόταση θα είχε  5038τ!!! Τέλος η ALS 140 των 5922 τόνων, σύμφωνα με τον σχεδιασμό, θα ήταν μια βαριά οπλισμένη φρεγάτα, η οποία θα προσέφερε μεγαλύτερες δυνατότητες αεράμυνας περιοχής, λόγω του μεγαλύτερου εκτοπίσματος τους και άρα περισσότερους αξιοποιήσιμους χώρους, κάτι που θα έδινε τη δυνατότητα στο ΠΝ να ζητήσεις την προσθήκη περισσότερων κελίων εκτόξευσης αντιαεροπορικών πυραύλων, και πυραύλων τύπου SCALP NAVAL ή ELSA, αυτός ο τύπος πυραύλου είναι στο στάδιο της εξέλιξης. Θυμίζω ότι οι FDI HN, οι οποίες είναι κατά 1422 τόνους μικρότερου εκτοπίσματος, έχουν τη δυνατότητα να φέρουν 32 κελιά για ASTER30. Άρα οι ALS140, θα μπορούσαν να φέρουν τουλάχιστόν 48 και υπό προϋποθέσεις 64 ASTER 30 ή μια και θα επιχειρούν συνδυαστικά με τα παραπάνω σκάφη, να φέρουν 32 ASTER30 και 8 SCALP NAVAL ή ELSA και ακόμα να είναι οπλισμένες αποκλειστικά με SCALP NAVAL ή ELSΑ για πλήγματα κατά στρατηγικών εχθρικών θέσεων ξηράς, ανάλογα με την αποστολή που θα μπορούσαν να αναλάβουν.

Τι θα κερδίσει η Χώρα και το ΠΝ, από τα σκάφη εγχώριας παραγωγής. (Οικονομία Κλίμακας).

Τα οφέλη που θα αποκομίσει η Χώρα μας, από μια τέτοια εξέλιξη είναι πολλαπλά. 1. Όπως είπαμε το Πολεμικό Ναυτικό θα αποκτήσει αυτάρκεια και σε μόνιμη βάση υποστήριξη και έγκαιρη αναβάθμιση των πλατφορμών του. 2. Θα έχει ανά πάσα στιγμή τη δυνατότητα να ανανεώσει το δυναμικό του στόλου με νέα σκαριά, λόγω της συνεχούς εξέλιξης. 3. Με την δυνατότητα γρηγορότερης ανανέωσης του στόλου, τα παλαιότερα σκαριά, ΔΕΝ θα χάνουν την μεταπολιτική τους αξία και έτσι θα υπάρχει ένα ακόμα επιπρόσθετο έσοδο. 4. Στο ενδεχόμενο ναυπήγησης του «Εθνικού Πλοίου» θα υπάρξει σταδιακή ομοιοτυπία στον στόλο, η οποία μεταφράζεται σε εξοικονόμηση χρημάτων για την εκπαίδευση προσωπικού, γιατί όλα αυτά τα σκάφη θα μοιράζονται κοινά συστήματα και άρα ΔΕΝ θα απαιτείται επιπρόσθετη εκπαίδευση, για να μετατεθεί το στέλεχος, σε άλλο σκάφος. 5. Εξοικονόμηση χρημάτων, για την αγορά όπλων, για τον ίδιο λόγω με τους παραπάνω. Οι παραπάνω λόγοι στην οικονομική γλώσσα, ονομάζεται, «οικονομία κλίμακας», δηλαδή, όσο περισσότερες μονάδες αγοράζεις, τόσο πέφτει η τιμή μονάδας, αλλά και εκπαίδευσης του προσωπικού.  6. Εξαγωγές, κάτι που θα τονώσει την Ελληνική οικονομία, γιατί θα της προσφέρει έσοδα από τις πωλήσεις, αλλά και θέσεις εργασίας, κατά ΄τη διαδικασία κατασκευής. 7. Με τις έως άνω εξοικονομήσεις πόρων, το ΠΝ, θα έχει περισσότερα χρήματα, για την εξέλιξη νέων προγραμμάτων, τα οποία θα βελτιώσουν τόσο την καθημερινότητα των στελεχών του, όσο και την αποτρεπτική του δύναμη. 8. Η ναυπήγηση σκαφών για στρατιωτική χρήση, θα συμπαρασύρει και άλλους τομείς της αμυντικής βιομηχανίας, όπως παραγωγή οπλικών συστημάτων, τόσο για σκάφη επιφανείας, όσο για τον Στρατό Ξηράς και την Πολεμική Αεροπορία, κάτι που μελλοντικά θα καταστήσει το σύνολο του στρατεύματος αυτάρκη σε πολεμικό υλικό και 9. Μια συνολική δυναμική εξέλιξη της αμυντικής βιομηχανίας της Χώρας, θα προσθέσεις επιπλέων έσοδα στον κρατικό προϋπολογισμό, για να μπορεί το κράτος να χρηματοδοτεί τις δικές του ανάγκες, μετριάζοντας τον εξωτερικό δανεισμό, κάτι που θα καταστήσει την Ελληνική Οικονομία βιωσιμότατη,  σε βάθος χρόνου.

Η παλιά πρόταση ευκαιρία για το σήμερα.

Συνυπολογίζοντας κανείς όλα τα παραπάνω, θα μπορούσε να πει ότι η πρόταση της Ελληνικής εταιρίας ALS NSD, είναι μια ολοκληρωμένη πρόταση που καλύπτει τις τρέχουσες και μελλοντικές ανάγκες που έχει και θα συνεχίσει να έχει το Πολεμικός μας Ναυτικό. Παράλληλα και με δεδομένη την πρόθεση, τουλάχιστόν όπως αυτή έχει εκφραστεί δια στόματος του Υπουργού Άμυνας κ. Νίκου Δένδια, για τόνωση του κεντρικού ρόλου που πρέπει να έχει η εγχώρια αμυντική βιομηχανία, η πρόταση της ALS Naval Ship Designs, είναι μια πρόταση την οποία, καλό θα ήταν να επαναξιολογήσει το ΕΛΚΑΚ, δηλαδή το Ελληνικό Κέντρο Αμυντικής Καινοτομίας, μαζί με τους επιτελείς του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού, οι οποίοι είναι επιφορτισμένοι με τον εκσυγχρονισμού του στόλου και σε συνεργασία με την εταιρία, η οποία έχει έτοιμα τα σχέδια των σκαφών και με τις κατάλληλες τροποποιήσεις που θα χρειαστούν να γίνουν στα πρωτότυπα σχέδια, να καταστήσουν όλη τη σειρά αυτών των πλατφορμών, έτοιμες να παίξουν το ρόλο που θα κληθούν να έχουν, στο σύγχρονο και απαιτητικό ναυτικό, ανθυποβρυχιακό και αντιαεροπορικό πεδίο και να είναι σε θέση να προασπίσουν από άκρη σε άκρη την Ελληνική και Κυπριακή επικράτεια και φυσικά να είναι σε θέση να σταματήσουν κάθε σκέψη των γειτόνων μας, τόσο για την «γαλάζια παρτίδα», που οραματίζονται, όσο και την αμφισβήτηση  της Εθνική μας κυριαρχία σε ΑΟΖ και νησιωτική χώρα, την οποία πράττουν, λόγων και έργων, όποτε τους δοθεί η ευκαιρία.

Βέβαια για να είμαστε πιο ακριβής σε αυτά που γράφουμε, τόσο το ΕΛΚΑΚ, όσο και οι επιτελείς του ΠΝ, θα πρέπει να εξετάσουν και άλλους παράγοντες μαζί με την εταιρία, όπως την πιθανή εμπλοκή και άλλων εταιριών για την υλοποίηση του έργου, όπως για παράδειγμα εταιρίες ηλεκτρονικών συστημάτων, οπλικών, μηχανολογικών και άλλων εξαρτημάτων, έτσι ώστε το έργο να είναι άρτιο. Επίσης η όλη διαδικασία της ναυπήγησης, θα μπορούσε να ξεκινήσει με σκάφη για το Λιμενικό Σώμα και βοηθητικών σκαφών για το Ελληνικό ΠΝ, έτσι ώστε, εκεί να δουν τις πιθανές αστοχίες και προβλήματα που ενδεχομένως να προκύψουν και στη συνέχει αυτά να διορθωθούν και να προχωρήσουν αργότερα στην ναυπήγηση μεγάλων μονάδων επιφανείας. Μια τελευταία πρόταση προς το ΕΛΚΑΚ και το Ελληνικό Υπουργείο Άμυνας, θα ήταν με την ευκαιρία των συζητήσεων με την Ιταλική Fincantieri, για την αγορά των φρεγατών FREMM,η χώρα μας να βολιδοσκοπήσει τους Ιταλούς, για την αγορά των σχεδίων τους, την μεταφορά τεχνογνωσίας στην Ελλάδα, έτσι ώστε η Χώρα μας να προχωρήσει πάνω σε ένα δοκιμασμένο σχέδιο ναυπήγησης πλοίου, το οποίο αποτελούσε τον κεντρικό του στόχο πριν από δυο δεκαετίες και με τις κατάλληλές τροποποιήσεις να γίνει ένα σύγχρονο πολεμικό πλοίο, εγχώριας παραγωγής. Να σημειώσουμε δε ότι το Αμερικανικό Ναυτικό, για την κατασκευή της κλάσης Constellation, τις οποίες θέλει και το Ελληνικό ΠΝ, είναι βασισμένες σε αυτά τα σχέδια. Τέλος μια ενδεχόμενη ναυπήγηση «Εθνικού Πλοίου», θα έχει ευεργετικό αντίκτυπο στην Ελληνική οικονομία, για τους λόγους που προαναφέραμε.

Αθανάσιος Ι. Δημητριάδης.

Μέλος του Ελληνικού Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών.

(ΕΛ.Ι.Σ.ΜΕ.)

Η ανάγκη του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού για νέα σκαριά