Η Πέλλα, η “Μητέρα” των φρούτων της Ελλάδας και βασικός πυλώνας του πρωτογενούς τομέα της Βόρειας Ελλάδας, βρίσκεται σε κατάσταση έκτακτης αγωνίας. Οι χιλιάδες παραγωγοί της περιοχής, οι οποίοι εξειδικεύονται στις δενδρώδεις καλλιέργειες (ροδάκινα, κεράσια, μήλα, ακτινίδια), αντιμετωπίζουν ένα σοβαρό πρόβλημα ρευστότητας που απειλεί ευθέως τη βιωσιμότητα των εκμεταλλεύσεών τους. Αιτία: το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ και οι συνακόλουθες καθυστερήσεις στην καταβολή των αγροτικών επιδοτήσεων.
Η κρίση αυτή έρχεται να επιβαρύνει έναν κλάδο που ήδη βάλλεται από την αύξηση του κόστους παραγωγής, τις ζημιές από καιρικά φαινόμενα (παγετοί, χαλαζοπτώσεις) και τις χαμηλές τιμές διάθεσης των προϊόντων, δημιουργώντας ένα εκρηκτικό κοκτέιλ. Η υπομονή των αγροτών της Πέλλας έχει εξαντληθεί, και το ενδεχόμενο δυναμικών κινητοποιήσεων είναι πλέον ορατό.
Το Σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ: Ο Παράγοντας «Μηδέν» Ρευστότητα
Το σκάνδαλο διαφθοράς και οι καταγγελίες για παράνομες επιδοτήσεις στον ΟΠΕΚΕΠΕ έχουν προκαλέσει ένα γενικευμένο “πάγωμα” στους μηχανισμούς πληρωμών. Στην Πέλλα, όπου οι επιδοτήσεις αποτελούν κρίσιμη ενδιάμεση χρηματοδότηση για την κάλυψη των εξόδων και την προετοιμασία της επόμενης καλλιεργητικής περιόδου, η καθυστέρηση μεταφράζεται σε οικονομική ασφυξία.
Οι παραγωγοί ροδάκινων, κερασιών και άλλων φρούτων έχουν ήδη επωμιστεί το κόστος για:
- Τα εργατικά χέρια της συγκομιδής.
- Την αγορά φυτοπροστατευτικών και λιπασμάτων.
- Την κάλυψη των ασφαλιστικών εισφορών (ΟΓΑ).
Χωρίς τις έγκαιρες πληρωμές από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, πολλοί αγρότες αδυνατούν να καλύψουν τα δάνεια και να προχωρήσουν στις απαραίτητες καλλιεργητικές φροντίδες των δέντρων τους, με τον κίνδυνο σοβαρής υποβάθμισης της παραγωγής του επόμενου έτους να είναι άμεσος.
Μάλιστα, όπως καταγγέλλεται και από πολιτικούς φορείς της Πέλλας, το σκάνδαλο έχει οδηγήσει στην απώλεια αξιοπιστίας του συστήματος, πλήττοντας τους έντιμους και εργατικούς παραγωγούς που βλέπουν την προσπάθειά τους να χάνεται εξαιτίας της διαφθοράς.
Διπλό Μέτωπο: ΟΠΕΚΕΠΕ και Ζωονόσοι
Στη γενικευμένη κρίση προστίθεται και το ζήτημα της ευλογιάς, που πλήττει το ζωικό κεφάλαιο της χώρας. Αν και η Πέλλα έχει σημαντική φυτική παραγωγή, διαθέτει επίσης κτηνοτροφικό τομέα (αιγοπρόβατα, βοοειδή), ο οποίος βρίσκεται σε συναγερμό.
Οι καθυστερήσεις στις αποζημιώσεις λόγω ευλογιάς, που επίσης διεκπεραιώνονται μέσω του ΟΠΕΚΕΠΕ, δημιουργούν ένα αίσθημα απόγνωσης στους κτηνοτρόφους. Η αποτελεσματική αντιμετώπιση της ζωονόσου απαιτεί άμεση ρευστότητα για την εφαρμογή μέτρων και την εξυγίανση των κτηνοτροφικών μονάδων, κάτι που καθίσταται ανέφικτο όσο οι πληρωμές χρονοτριβούν.
Οι Εξαγγελίες της Κυβέρνησης: Πληρωμές με το Σταγονόμετρο
Μετά τις έντονες αντιδράσεις των αγροτών (όπως η πρόσφατη ένταση στη Λιβαδειά με τον Υπουργό Κ. Τσιάρα), η Κυβέρνηση αναγκάστηκε να δρομολογήσει μια σειρά πληρωμών, επιδιώκοντας να εκτονώσει την κατάσταση:
- Κ. Χατζηδάκης: Ο Αντιπρόεδρος ανακοίνωσε ότι σε λιγότερο από 10 ημέρες θα καταβληθούν οφειλόμενα σε παραγωγούς οίνου. Θα ακολουθήσουν οι δόσεις του ’22 και του ’24 για τη βιολογική γεωργία και μελισσοκομία, καθώς και αποζημιώσεις για ευλογιά, φερτά υλικά και τον “Daniel”. Τόνισε, ωστόσο, ότι η μεγάλη πληρωμή της βασικής ενίσχυσης θα καθυστερήσει, καθώς οι αιτήσεις λήγουν 20 Οκτωβρίου και πρέπει να γίνει πρώτα η επεξεργασία από την ΑΑΔΕ, με κίνδυνο επιβολής προστίμων ή μερικής αναστολής των πληρωμών από την ΕΕ σε περίπτωση “επιπόλαιης” κίνησης.
- Κ. Τσιάρας: Ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης επιβεβαίωσε ότι δρομολογείται σειρά πληρωμών, ζητώντας από τους παραγωγούς ψυχραιμία και συνεργασία για την αντιμετώπιση των χρόνιων προβλημάτων του πρωτογενούς τομέα.
Οι αγρότες της Πέλλας βλέπουν τις ανακοινώσεις με καχυποψία. Οι μεμονωμένες πληρωμές δεν αρκούν για να καλύψουν το σύνολο των αναγκών. Αυτό που απαιτούν είναι σαφές χρονοδιάγραμμα για την καταβολή του συνόλου των οφειλόμενων και διαρθρωτικά μέτρα για την εξυγίανση του ΟΠΕΚΕΠΕ.
Αγροτική Πέλλα: Η Απειλή των Μπλόκων
Η περιοχή της Πέλλας, με τις μεγάλες και οργανωμένες καλλιέργειες, γνωρίζει καλύτερα από κάθε άλλη πόσο ζωτική είναι η ρευστότητα. Τα προβλήματα, πέρα από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, είναι βαθιά:
- Ζημιές Καλλιεργειών: Τα προηγούμενα χρόνια (π.χ. 2023) καταγράφηκαν σοβαρές ζημιές από παγετό, πλημμύρες και χαλάζι σε δεκάδες χιλιάδες στρέμματα φρούτων, με αποτέλεσμα την υποβάθμιση ή την καταστροφή της παραγωγής. Πολλές από αυτές τις ζημιές δεν καλύπτονται επαρκώς από τον ΕΛΓΑ.
- Παραμορφωμένα Φρούτα: Οι παραγωγοί ροδάκινων και άλλων φρούτων αντιμετωπίζουν συχνά προβλήματα στην ποιότητα λόγω καιρικών συνθηκών, που μειώνουν την εμπορική αξία του προϊόντος.
- Κλοπές και Εργατικά: Η περιοχή έχει αντιμετωπίσει περιστατικά μαζικών κλοπών (π.χ. ακτινιδίων), ενώ το κόστος των εργατικών χεριών παραμένει υψηλό.
Όλα αυτά τα προβλήματα καθιστούν την καθυστέρηση των επιδοτήσεων από τον ΟΠΕΚΕΠΕ το τελικό χτύπημα. Αγροτικοί σύλλογοι της Πέλλας ήδη συντονίζονται με άλλες περιοχές της χώρας. Εάν δεν υπάρξει άμεση και ουσιαστική ανταπόκριση από την Κυβέρνηση, είναι σχεδόν βέβαιο ότι οι μεγάλες καλλιεργητικές εκτάσεις του κάμπου των Γιαννιτσών θα μετατραπούν σε νέα κέντρα αγροτικών μπλόκων, σε έναν αγώνα για την επιβίωση ενός ολόκληρου κλάδου.
Το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ καθυστερεί τις πληρωμές των αγροτών
