Ψηφιακή «Μάστιγα»

 Ένα ολοένα και διογκούμενο κοινωνικό πρόβλημα, με ανεξέλεγκτες διαστάσεις, απειλεί τα παιδιά της Πέλλας και ολόκληρης της Ελλάδας: ο εθισμός στο διαδίκτυο και κυρίως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Η εξάρτηση αυτή, που συχνά ξεκινάει από πολύ μικρή ηλικία, ελλοχεύει ποικίλους κινδύνους για την ασφάλεια και την ψυχική υγεία των ανηλίκων.

Ψεύτικες ηλικίες, ατέλειωτες ώρες και κίνδυνοι

Νέα, ανησυχητικά στοιχεία από πανελλαδική έρευνα του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) αποκαλύπτουν την έκταση του προβλήματος. Η χρήση των social media από ανήλικους είναι καθολική και ξεκινά πριν την ηλικία των 13 ετών, παραβιάζοντας κατάφωρα τις ηλικιακές προϋποθέσεις των πλατφορμών. Συγκεκριμένα, το 41% των μαθητών Δημοτικού και το 51% των μαθητών Γυμνασίου/Λυκείου δήλωσαν ότι ξεκίνησαν να χρησιμοποιούν κοινωνικά δίκτυα μεταξύ 10 και 12 ετών. Το ακόμη πιο ανησυχητικό είναι ότι το 66% των μαθητών Δημοτικού και το 74% των μαθητών Δευτεροβάθμιας παραδέχτηκαν πως δήλωσαν ψευδή ηλικία κατά την εγγραφή τους, παρακάμπτοντας με ευκολία τους μηχανισμούς ελέγχου.

Ο χρόνος που αφιερώνουν τα παιδιά στις πλατφόρμες είναι εξίσου σοκαριστικός. Πολλοί δαπανούν πάνω από 4 ώρες ημερησίως, με 1 στους 4 μαθητές Γυμνασίου/Λυκείου να δηλώνει υπερβολική χρήση. Τα Σαββατοκύριακα, το 56% των μαθητών Γυμνασίου/Λυκείου και το 29% των μαθητών Δημοτικού περνούν πάνω από 3 ώρες online. Ακόμα και τις καθημερινές, το 39% των μαθητών Δευτεροβάθμιας και το 18% των μαθητών Δημοτικού δηλώνουν χρήση άνω των 3 ωρών. Είναι χαρακτηριστικό ότι 1 στους 4 μαθητές Γυμνασίου/Λυκείου δηλώνει πως χρειάζεται βοήθεια για να μειώσει τον χρόνο χρήσης.

Έκθεση σε ακατάλληλο περιεχόμενο και διαδικτυακός εκφοβισμός

Οι κίνδυνοι δεν περιορίζονται στον εθισμό. Τα παιδιά εκτίθενται συχνά σε βλαβερό ή ακατάλληλο περιεχόμενο. Το 34% των παιδιών Δημοτικού και το 61% των παιδιών Γυμνασίου/Λυκείου δήλωσαν ότι έχουν δει τέτοιο περιεχόμενο, το οποίο στην πλειονότητα των περιπτώσεων (άνω του 60%) προέκυψε τυχαία.

Παράλληλα, ο διαδικτυακός εκφοβισμός αποτελεί μια σκληρή πραγματικότητα. Στο Δημοτικό, το 6% των μαθητών έχει πέσει θύμα και το 9% έχει υπάρξει μάρτυρας, ενώ στο Γυμνάσιο/Λύκειο, το 6% έχει πέσει θύμα και το 15% έχει γίνει μάρτυρας. Ενδεικτικό της επικινδυνότητας είναι το γεγονός πως υπάρχουν χρήστες που, πριν καν φτάσουν στην εφηβική ηλικία, στέλνουν φωτογραφίες και βίντεο μέσω των social media, χωρίς να αντιλαμβάνονται τις πιθανές συνέπειες.

Ο ρόλος των γονέων: Η ανάγκη για όρια και επίβλεψη

Όσον αφορά τη γονική επίβλεψη, τα στοιχεία είναι αποκαρδιωτικά. Ενώ στο Δημοτικό το 50% των γονέων χρησιμοποιεί εργαλεία γονικού ελέγχου, στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση η απουσία εποπτείας είναι εμφανής: το 71% των μαθητών/τριών δηλώνει ότι οι γονείς τους δεν χρησιμοποιούν κανένα εργαλείο.

Τα παραπάνω στοιχεία αποτελούν μια ακόμη ηχηρή προειδοποίηση προς τους γονείς της Πέλλας. Είναι επιτακτική ανάγκη να θέσουν τα απαραίτητα όρια στη χρήση του διαδικτύου από τα παιδιά τους, ιδιαίτερα τώρα που το καλοκαίρι η χρήση αναμένεται να αυξηθεί ραγδαία. Η μύηση των παιδιών σε δημιουργικές δραστηριότητες και χόμπι, όπως ο αθλητισμός, μακριά από την οθόνη, είναι ζωτικής σημασίας.

Τέλος, οι γονείς οφείλουν να υπενθυμίζουν συνεχώς στα παιδιά τους τη σημασία του να μην αποδέχονται να στέλνουν φωτογραφίες τους σε άλλους χρήστες στο διαδίκτυο, καθώς άγνωστοι – και όχι μόνο – μπορεί να χρησιμοποιήσουν αυτό το υλικό εν αγνοία τους. Η προστασία των παιδιών στον ψηφιακό κόσμο είναι μια συλλογική ευθύνη που ξεκινά από το σπίτι. Ψηφιακή «Μάστιγα»