Ηθική δικαίωση για την Αλμωπία
Με Προεδρικό Διάταγμα επισφραγίζεται η ιστορική μνήμη της καταστροφής του 1944. Από τις στάχτες της Κατοχής, η πολιτεία τιμά το χωριό και τους αγώνες του, ενώ οι κάτοικοι κρατούν ζωντανές τις παραδόσεις.
Σε μία σημαντική εξέλιξη για την τοπική ιστορία, το Παλαιό Πευκωτό χαρακτηρίστηκε και επισήμως ως «μαρτυρικό χωριό». Η αναγνώριση αυτή επισφραγίστηκε με την έκδοση σχετικού Προεδρικού Διατάγματος στις 8 Αυγούστου, κλείνοντας έτσι έναν κύκλο μακράς προσπάθειας για την απόδοση τιμής στην ιστορική μνήμη και τη θυσία των κατοίκων του.
Το Παλαιό Πευκωτό, γνωστό παλαιότερα ως Σμπόρτσκο, ήταν ένα χωριό με περίπου 400 κατοίκους στις πλαγιές του όρους Πίνοβο, το οποίο καταστράφηκε ολοσχερώς από τις κατοχικές δυνάμεις τον Αύγουστο του 1944. Η ιστορική του σημασία είναι τόσο μεγάλη που το όνομα του χωριού αναφέρεται ακόμα και στο Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη, έξω από την ελληνική Βουλή.
Η αναγνώριση αυτή προκάλεσε δηλώσεις ικανοποίησης από την τοπική πολιτική σκηνή, με τον καθένα να τονίζει τη συμβολή του αλλά και τη συλλογική προσπάθεια που οδήγησε στο τελικό αποτέλεσμα.
Το χρονικό της αναγνώρισης και οι πολιτικές δηλώσεις
Ο Δήμαρχος Αλμωπίας, Νικόλαος Παρούτογλου, εξέφρασε την ικανοποίησή του για την εξέλιξη, κάνοντας λόγο για «ηθική δικαίωση» των θυμάτων. Τόνισε ότι η διαδικασία ξεκίνησε με αίτημα του Δήμου Αλμωπίας και απέδωσε τα εύσημα στους κατοίκους του χωριού και ειδικά στο Διοικητικό Συμβούλιο του συλλόγου «Π. Ιωάννης Παπαντώνης», υπογραμμίζοντας το «ισχυρότατο αποτύπωμα» της συνεισφοράς τους.
Από την πλευρά του, ο πρώην αντιδήμαρχος και νυν δημοτικός σύμβουλος της αντιπολίτευσης, Δημήτρης Γιάντσης, χαρακτήρισε την απόφαση ως «Δικαίωση» και «φόρο τιμής» για όσους έχασαν τη ζωή τους, αλλά και για τον πόνο και τα βάσανα των επιζώντων, τονίζοντας πως η ιστορία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τους αγώνες και την ελευθερία.
Σε μία προγενέστερη δήλωσή του, ο Βουλευτής της ΝΔ Πέλλας, Διονύσης Σταμενίτης, είχε ενημερώσει για την πορεία του αιτήματος, επισημαίνοντας ότι το είχε υποστηρίξει από την πρώτη στιγμή. Η συνεισφορά του στην παρακολούθηση της διαδικασίας, η οποία πλέον έχει ολοκληρωθεί, αποτελεί μέρος της συλλογικής προσπάθειας.
Ενώ όλοι συμφωνούν στην ιστορική σημασία της απόφασης, η τελική επιτυχία, όπως συμβαίνει συχνά με τα θετικά αποτελέσματα, έχει πολλούς που διεκδικούν τον τίτλο του «πατέρα» της. Ωστόσο, αυτό που έχει σημασία είναι ότι, ανεξάρτητα από το ποιος πιστώνεται την πρωτοβουλία, η τιμή αποδόθηκε επίσημα στους ανθρώπους του Πευκωτού και τη θυσία τους.
Η μνήμη ζωντανή μέσα από τα έθιμα
Η μνήμη του χωριού κρατιέται ζωντανή και μέσα από τις παραδόσεις του. Μετά την καταστροφή, οι κάτοικοι εγκαταστάθηκαν το 1946 χαμηλότερα, δίπλα στο χωριό Σέβρενη, και ονόμασαν το νέο χωριό Πευκωτό. Η εκκλησία των Αγίων Παμμεγίστων Ταξιαρχών, που υπήρχε στο ορεινό χωριό, έχει επισκευαστεί με τη βοήθεια πολλών κατοίκων της Αλμωπίας και του πολιτιστικού συλλόγου.
Κάθε χρόνο, στις 13 Ιουνίου, ανήμερα του Αγίου Πνεύματος, οι κάτοικοι του Πευκωτού μαζί με επισκέπτες από άλλα χωριά ανεβαίνουν στην τοποθεσία του παλιού χωριού. Εκεί τελούν τη Θεία Λειτουργία και τηρούν το έθιμο του «Κουρμπανιού», θυσιάζοντας έναν τράγο για την υγεία των κατοίκων. Ακολουθεί γλέντι με φαγητά και παραδοσιακούς χορούς, σε μια γιορτή που συνδυάζει τη θρησκευτική ευλάβεια με τη ζωντανή παράδοση.
Ηθική δικαίωση για την Αλμωπία