Μια αμφιλεγόμενη επίσκεψη, όπου η λάμψη των φωτογραφιών και των δηλώσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης φάνηκε να επισκιάζει την ουσιαστική επαφή με τον πληγέντα αγροτικό κόσμο. Η παρουσία του Υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης Διονύση Σταμενίτη στην Ανατολική Αλμωπία, μετά τις καταστροφικές συνέπειες του πρόσφατου παγετού, άφησε πίσω της ένα μίγμα εντυπώσεων: από την επίσημη αισιοδοξία των κυβερνητικών ανακοινώσεων μέχρι τον σκεπτικισμό και την ανησυχία των ίδιων των παραγωγών.
Η ψηφιακή αφήγηση της επίσκεψης από τον Υφυπουργό, με αναφορές σε συναντήσεις με «τοπικούς παραγωγούς» στον Αρχάγγελο, την Περίκλεια και τη Νότια της Αλμωπίας, έδωσε την εικόνα ενός κυβερνητικού στελέχους που αφουγκράζεται τα προβλήματα του αγροτικού κόσμου. Η έμφαση στην «ευκαιρία για συνομιλία» και στην «προσοχή στις ανησυχίες για τις ζημιές από τον παγετό» επιχείρησε να καθησυχάσει τους πληγέντες και να δείξει την ετοιμότητα της κυβέρνησης να σταθεί στο πλευρό τους.
Η αναφορά στις «συγκεκριμένες πρωτοβουλίες» και στην «παροχή δυνατότητας για δηλώσεις ζημιών» φάνηκε να είναι το βασικό μήνυμα της κυβερνητικής παρουσίας. Η διαβεβαίωση ότι η στήριξη της υπαίθρου αποτελεί «προτεραιότητα» και ότι η «φωνή των αγροτών είναι πολύτιμος οδηγός» χάραξε μια εικόνα εγγύτητας και κατανόησης. Η καταληκτική διαβεβαίωση για συνεχή δουλειά, ακρόαση και παροχή λύσεων στόχευε στην ενίσχυση της εμπιστοσύνης προς την κυβερνητική πολιτική για τον πρωτογενή τομέα.
Ωστόσο, η πραγματικότητα που κατέγραψε η καθημερινή εφημερίδα “ΝΕΑ ΤΗΣ ΠΕΛΛΑΣ” από τις μαρτυρίες ανθρώπων που βρέθηκαν στις συναντήσεις, σκιαγραφεί μια διαφορετική εικόνα. Η αισθητά μειωμένη παρουσία ενεργών αγροτών, σε αντιδιαστολή με την αυξημένη συμμετοχή συνταξιούχων, θέτει σοβαρά ερωτήματα για την αποτελεσματικότητα της επικοινωνίας και την πραγματική σύνδεση της κυβέρνησης με τους ανθρώπους που καθημερινά βιώνουν τις προκλήσεις της αγροτικής παραγωγής. Η απορία για το ποιος πραγματικά άκουσε τις αγωνίες των παραγωγών και αν οι φωνές τους έφτασαν στον αρμόδιο Υφυπουργό παραμένει αναπάντητη.
Η απουσία συγκεκριμένων ανακοινώσεων και δεσμεύσεων σχετικά με το φλέγον ζήτημα των αποζημιώσεων για τις ζημιές από τον παγετό επιτείνει την ανησυχία. Οι γενικόλογες αναφορές στην «παροχή δυνατότητας για δηλώσεις ζημιών» δεν φαίνεται να αρκούν για να καθησυχάσουν έναν αγροτικό κόσμο που έχει βιώσει στο παρελθόν παρόμοιες καταστροφές και έχει συναντήσει εμπόδια στην έγκαιρη και δίκαιη αποκατάσταση των απωλειών του. Η δυσπιστία προς τους κρατικούς μηχανισμούς είναι ένα υπαρκτό φαινόμενο στην αγροτική κοινότητα και απαιτεί συγκεκριμένες πράξεις για να ξεπεραστεί.
Το κρίσιμο ερώτημα που κυριαρχεί στις συζητήσεις των αγροτών είναι ο τρόπος με τον οποίο θα πραγματοποιηθούν οι εκτιμήσεις των ζημιών. Η αγωνία για το αν θα εφαρμοστεί η λεπτομερής και αντικειμενική διαδικασία του ΕΛΓΑ ή αν θα υπάρξουν «συντομεύσεις» που θα οδηγήσουν σε οριζόντιες αποζημιώσεις είναι έκδηλη. Η εμπειρία έχει δείξει ότι οι οριζόντιες αποζημιώσεις συχνά αδικούν τους παραγωγούς που έχουν υποστεί μεγαλύτερες καταστροφές, προσφέροντας μια ισοπεδωτική και ανεπαρκή στήριξη.
Ο φόβος για εμπλοκή των διαδικασιών στα Κέντρα Επιχειρήσεων (ΚΟΕ) ή τα Περιφερειακά Συντονιστικά Επιχειρησιακά Κέντρα (ΠΣΕΑ) προσθέτει ένα ακόμη επίπεδο ανησυχίας. Η γραφειοκρατία και οι καθυστερήσεις που συχνά συνδέονται με αυτές τις δομές αποτελούν έναν εφιάλτη για τους αγρότες που χρειάζονται άμεση οικονομική ενίσχυση για να μπορέσουν να συνεχίσουν την παραγωγική τους δραστηριότητα. Η αβεβαιότητα για το μέλλον των καλλιεργειών τους, σε συνδυασμό με το αυξανόμενο κόστος παραγωγής και την πίεση των οικονομικών υποχρεώσεων, δημιουργεί ένα εκρηκτικό κλίμα στην αγροτική καρδιά της Πέλλας.
Η μοναδική έντυπη καθημερινή εφημερίδα “ΝΕΑ ΤΗΣ ΠΕΛΛΑΣ” βρέθηκε στην καρδιά της αγροτικής κοινότητας, καταγράφοντας τον σιωπηλό αλλά εκφραστικό προβληματισμό των ανθρώπων της. Στις καφενειακές συζητήσεις, στα χωράφια και στα πρόχειρα ραντεβού, η ανησυχία για το μέλλον ήταν διάχυτη. «Μας λένε ότι είναι στο πλευρό μας, αλλά εμείς νιώθουμε μόνοι», ήταν ένα χαρακτηριστικό σχόλιο ενός παραγωγού ροδακίνων, που προτίμησε να μην κατονομαστεί. «Οι ζημιές είναι μεγάλες και αν δεν δούμε χρήματα σύντομα, πολλοί από εμάς θα αναγκαστούμε να εγκαταλείψουμε τη γη μας».
Μια νεαρή αγρότισσα που καλλιεργεί κεράσια εξέφρασε την απογοήτευσή της για την έλλειψη ουσιαστικού διαλόγου. «Θα θέλαμε να ακούσουμε συγκεκριμένες απαντήσεις στα ερωτήματά μας. Πώς θα γίνει η εκτίμηση; Πότε θα πάρουμε τα χρήματα; Θα είναι αρκετά για να καλύψουν τις απώλειές μας; Αυτά είναι τα ερωτήματα που μας καίνε και δεν είδαμε να απαντώνται».
«Ακούμε συνέχεια λόγια για το πόσο σημαντικός είναι ο αγροτικός τομέας και για το ότι η κυβέρνηση είναι στο πλευρό μας», ανέφερε χαρακτηριστικά ένας παραγωγός ροδακίνου από την περιοχή του Εξαπλατάνου, εκφράζοντας τον κοινό σκεπτικισμό. «Όμως, όταν έρχεται η ώρα των αποζημιώσεων, βλέπουμε καθυστερήσεις, γραφειοκρατία και συχνά, ποσά που δεν καλύπτουν ούτε στο ελάχιστο τις πραγματικές μας απώλειες. Αυτό που χρειαζόμαστε δεν είναι ωραίες ομιλίες, αλλά συγκεκριμένες πράξεις και διαφανείς διαδικασίες».
Μια ακόμη αγρότισσα κερασίου από τον Αρχάγγελο μοιράστηκε την ανησυχία της για τον τρόπο που θα γίνει η εκτίμηση των ζημιών. «Ο φόβος όλων είναι να μην καταλήξουμε σε οριζόντιες αποζημιώσεις που δεν λαμβάνουν υπόψη τις πραγματικές διαφορές στις ζημιές κάθε καλλιέργειας και κάθε παραγωγού. Έχουμε δει και στο παρελθόν τέτοιες πρακτικές που αδικούν κατάφωρα όσους έχουν υποστεί μεγαλύτερη καταστροφή. Θέλουμε μια δίκαιη και λεπτομερή εκτίμηση, όπως προβλέπεται από τον ΕΛΓΑ».
Στον αγροτικό κόσμο της Ανατολικής Αλμωπίας ακούγονται έντονα φωνές που εκφράζουν την απογοήτευσή τους για την απουσία σαφών δεσμεύσεων κατά την επίσκεψη του Υφυπουργού. Πολλοί παραγωγοί αισθάνονται ότι οι συναντήσεις είχαν περισσότερο επικοινωνιακό χαρακτήρα παρά στόχο την ουσιαστική επίλυση των προβλημάτων τους. Η εμπειρία από προηγούμενες κρίσεις και η αίσθηση ότι οι ανάγκες τους δεν εισακούονται επαρκώς, δημιουργούν ένα κλίμα δυσπιστίας και απογοήτευσης.
«Δεν μας έπεισαν», σχολίασε λακωνικά ένας βετεράνος αγρότης της περιοχής. «Έχουμε ακούσει πολλά λόγια στο παρελθόν. Αυτό που έχει σημασία είναι να δούμε πράξεις. Να δούμε τις αποζημιώσεις να καταβάλλονται γρήγορα και να είναι δίκαιες. Μέχρι τότε, η αμφισβήτηση θα παραμένει».
Η περιορισμένη προσέλευση αγροτών στις συναντήσεις με τον Υφυπουργό μπορεί να ερμηνευθεί με πολλούς τρόπους. Ίσως η χρόνια απογοήτευση από τις υποσχέσεις που δεν τηρούνται, η έλλειψη πίστης στην αποτελεσματικότητα των κυβερνητικών επισκέψεων ή η ανάγκη να αφιερώσουν τον χρόνο τους στις κατεστραμμένες καλλιέργειές τους, αποθάρρυναν πολλούς από το να συμμετάσχουν σε μια συνάντηση που φάνηκε περισσότερο ως μια ευκαιρία για δημόσιες σχέσεις παρά για ουσιαστική συζήτηση.
Η επίσκεψη του Υφυπουργού στην Ανατολική Αλμωπία πραγματοποιήθηκε σε ένα περιβάλλον αυξημένων προκλήσεων για τον αγροτικό τομέα. Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, με τα ακραία καιρικά φαινόμενα να γίνονται όλο και πιο συχνά, η αύξηση του κόστους των γεωργικών εφοδίων και η μετάβαση στη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική δημιουργούν ένα σύνθετο και απαιτητικό σκηνικό για τους αγρότες. Σε αυτό το πλαίσιο, η ανάγκη για ουσιαστική στήριξη και έμπρακτη αλληλεγγύη από την πλευρά της κυβέρνησης είναι πιο επιτακτική από ποτέ.
Το ερώτημα που παραμένει αναπάντητο είναι αν η επίσκεψη του Υφυπουργού Σταμενίτη στην Ανατολική Αλμωπία ήταν ένα ειλικρινές βήμα προς την κατανόηση και την επίλυση των προβλημάτων των αγροτών ή απλώς ένα επικοινωνιακό σόου με στόχο τη δημιουργία θετικών εντυπώσεων. Η απάντηση θα δοθεί από τις πράξεις που θα ακολουθήσουν, από τη διαφάνεια και την ταχύτητα των διαδικασιών αποζημίωσης και από την ουσιαστική στήριξη που θα λάβουν οι πληγέντες παραγωγοί.
Η εφημερίδα μας πιστή στο δόγμα της ανεξάρτητης και αδέσμευτης δημοσιογράφιας θέτει δημόσια τα ερωτήματα που απασχολούν τον αγροτικό κόσμο της περιοχής:
Διαφάνεια στις εκτιμήσεις: Θα διασφαλιστεί η πλήρης διαφάνεια στη διαδικασία εκτίμησης των ζημιών, με τη συμμετοχή των ίδιων των αγροτών και των εκπροσώπων τους; Θα δημοσιοποιηθούν τα κριτήρια και οι μεθοδολογίες που θα ακολουθηθούν;
Χρονοδιάγραμμα αποζημιώσεων: Ποιο είναι το ακριβές χρονοδιάγραμμα για την έναρξη και την ολοκλήρωση της καταβολής των αποζημιώσεων; Θα υπάρξει σαφής ενημέρωση προς τους αγρότες για τα στάδια της διαδικασίας;
Προκαταβολές: Θα υπάρξει πρόβλεψη για την άμεση καταβολή προκαταβολών στους παραγωγούς που έχουν υποστεί τις μεγαλύτερες ζημιές, προκειμένου να καλύψουν τις άμεσες οικονομικές τους ανάγκες και να μπορέσουν να προχωρήσουν στις απαραίτητες ενέργειες για την ανάκαμψη των καλλιεργειών τους;
Δικαιοσύνη στις αποζημιώσεις: Πώς θα διασφαλιστεί ότι οι αποζημιώσεις θα είναι δίκαιες και θα ανταποκρίνονται στο πραγματικό μέγεθος της καταστροφής που έχει υποστεί κάθε παραγωγός, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες κάθε καλλιέργειας και κάθε περιοχής;
Ενίσχυση της εμπιστοσύνης: Ποια συγκεκριμένα μέτρα θα λάβει η κυβέρνηση για να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη του αγροτικού κόσμου προς τους κυβερνητικούς θεσμούς και να διασφαλίσει μια ουσιαστική και αποτελεσματική επικοινωνία με τους παραγωγούς;
Η καθημερινή εφημερίδα “ΝΕΑ ΤΗΣ ΠΕΛΛΑΣ” θα παραμείνει άγρυπνος φρουρός των συμφερόντων του αγροτικού κόσμου της περιοχής, παρακολουθώντας στενά τις εξελίξεις και αναδεικνύοντας κάθε πτυχή αυτής της κρίσιμης υπόθεσης. Η επόμενη ημέρα θα κρίνει αν η επίσκεψη του Υφυπουργού ήταν μια πράξη ουσίας ή ένα απλό επικοινωνιακό τέχνασμα. Οι αγρότες της Ανατολικής Αλμωπίας περιμένουν απαντήσεις και κυρίως, περιμένουν πράξεις.
