ΓΡΑΦΕΙ Η ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ ΕΛΙΣΣΑΒΕΤ ΣΙΣΚΟΥ
Στο πλαίσιο των εορταστικών εκδηλώσεων του δήμου Αλμωπίας αναβίωσε το αρχαίο δρώμενο των Μωμόγερων του Πόντου στην πόλη της Αριδαίας.
Η πομπή με τους πρωταγωνιστές μεταμφιεσμένους ανάλογα το ρόλο τους, με σκωπτικά συνθήματα γραμμένα στην πλάτη τους και με τη συνοδεία ζωντανής μουσικής ποντιακής λύρας, που στο ρυθμό της εχόρευαν καθ ́όλη τη διάρκεια του δρώμενου, κατάφερε να διανύσει μεγάλο μέρος της πόλης της Αριδαίας και να ξεσηκώσει, να σκορπίσει χαρά και άφθονο γέλιο σε όλους. Μάλιστα πολλοί ήταν εκείνοι που βγήκαν στους δρόμους και ακολούθησαν χορεύοντας, γελώντας και τραγουδώντας στην ποντιακόν λαλίαν. Κατά τη διάρκεια αυτής της εύθυμης διθυραμβικής πορείας, παρά το τσουχτερό κρύο, ήταν
ουσιαστική η συμμετοχή όλων με έκδηλα συναισθήματα χαράς που ξεχείλιζαν, συνοδεύονταν από πειράγματα, ευχές και χορό από όπου περνούσαν.
Οι Μωμόγεροι με τη συνοδεία πολιτών όλων των ηλικιών που συνεχώς μεγάλωνε, από όποια σπίτια και καταστήματα πέρασαν στην πόλης της Αριδαίας ήταν καλοδεχούμενοι με ευχές, ποτό, γλυκά και κάθε είδους εδέσματα. Αληθινά είναι από τις λίγες φορές που μια απέραντη χαρά και ευτυχία, γεμάτη μουσική, αυθορμητισμό, γέλιο και ευφορία, ευημερία και ενθουσιασμό απλώθηκαν στην Αριδαία, στην πόλη που όλα αυτά τα έχει ανάγκη στη δύσκολη καθημερινότητα και με όλα τα γνωστά προβλήματα που βιώνουμε όλοι.
Ας δούμε όμως τη ρίζα αυτού του αρχαιοελληνικού δρώμενου, που πραγματικά είναι αξιοθαύμαστο πως κατάφερε να διατηρηθεί σχεδόν αλώβητο μετά από τόσους αιώνες, αφού πέρασε — όπως αποδεικνύεται περίτρανα εκ του αποτελέσματος της ύπαρξής του — περήφανα μέσα από καταστροφικές επιρροές κατά τη διάρκεια αυτών των αιώνων.
Μώμος είναι το όνομα Θεού της Ελληνικής μυθολογίας, που εκδιώχθηκε από τον Όλυμπο επειδή αμφισβήτησε τον Δία. Ήταν γιος του Ύπνου και της Νύχτας.
Παρουσιάζεται δε και ως υπαίτιος δύο πολέμων. Είναι ο Θεός της χλεύης, του ψόγου, της ειρωνείας, του σκώμματος, της κοροϊδίας, του σαρκασμού, της αποδοκιμασίας, της κατάκρισης, της ντροπής, της σάτιρας, της αποδοκιμασίας και άλλα πολλά τέτοια μπορούμε να απαριθμήσουμε εδώ. Με λίγα λόγια στο κάθετι έβρισκε ψεγάδι-δια και εάν σε έβαζε στο στόμα του ήταν ικανός να σε διαλύσει. Γι ́ αυτό ο Πλάτωνας συνήθιζε να λέει, ότι τα μόνα άριστα έργα είναι εκείνα στα οποία ούτε ο Μώμος δεν μπορεί να βρει ψεγάδια. Οι πρόγονοί μας τα είχαν πει όλα! Τα πάθη και τα χαρακτηριστικά εκείνων των μικρών και μεγάλων Θεών — πέρα από τα ασύλληπτα Θεϊκά
χαρακτηριστικά — περιγράφουν ακριβώς την πραγματικότητα της ανθρώπινης φύσης, που είναι ίδια μέσα από τους αιώνες μέχρι σήμερα παρόλο τον πολιτισμό υποτίθεται.
Είναι ποντιακό δρώμενο το οποίο έχει την τιμητική του το 12ημερο από τα Χριστούγεννα μέχρι τα Θεοφάνια. Οι ρίζες του εθίμου βρίσκονται βαθιά στην ιστορία του Έθνους των Ελλήνων. Σχετικά υπάρχουν διάφορα σενάρια, κατά τη γνώμη μου συνδέεται το έθιμο με το Θεό Μώμο με τα χαρακτηριστικά που σας ανέφερα. Μωμόγερους κατά πάσαν πιθανότητα ονόμαζαν τους ιερείς του Θεού Μώμου. Το έθιμο έχει πάνω από 50 παραλλαγές με επικρατέστερη αυτή που προέρχεται από το χωριό Λιβερά της Τραπεζούντος του Πόντου των Ελλήνων, που σήμερα έχει τουρκοποιηθεί με τη βία. Τον παρουσίαζαν με τρομακτική όψη να κρατάει ένα ραβδί, που στην επάνω του άκρη κατέληγε σε κεφάλι γυναίκας. Θεωρούσαν πως ο Μώμος αναποδογύριζε ξαφνικά τις τύχες των ανθρώπων, δηλ. τους έριχνε
από την ευτυχία στη δυστυχία. μετέτρεπε τις επιτυχίες τους σε αποτυχίες και τους θριάμβους σε απόγνωση. Η λατρεία τελούνταν από τους ιερείς και ακολούθους του και ήταν μυστική. Μόνο ευγενείς συμμετείχαν στις ιερές τελετουργίες. Η λατρεία του έδωσε πολλά στοιχεία στη διονυσιακή λατρεία. Η μοναδική φορά που δε βρήκε κάποιο ψεγάδι όσο και αν έψαξε ήταν στην Αφροδίτη τη Θεά της ομορφιάς, δε βρήκε ψεγάδι για να την κοροϊδέψει και γι ́ αυτό έσκασε από το κακό του.
ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ! ΚΑΙ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΜΕ ΥΓΕΙΑ!
