Εκλογική Ανάλυση: Η μάχη για την Πέλλα
Τι κρύβει η κάλπη των 4 εδρών στην Πέλλα; Οδηγός για το εκλογικό σύστημα και η «ρουλέτα» της 4ης έδρας
Η Νέα Δημοκρατία έχει σχεδόν εξασφαλισμένη την πρώτη έδρα, η δεύτερη και η τρίτη κρίνονται μεταξύ ΠΑΣΟΚ και ενός νέου κόμματος, ενώ η τέταρτη έδρα μπορεί να φέρει μεγάλες εκπλήξεις, κρινόμενη από τα «υπόλοιπα» των κομμάτων.
Ενόψει της επόμενης εκλογικής αναμέτρησης, το ενδιαφέρον εστιάζεται όχι μόνο στις πανελλαδικές δημοσκοπήσεις, αλλά και στις επιμέρους μάχες που θα δοθούν στις εκλογικές περιφέρειες. Μια από αυτές είναι και η Πέλλα, που με τις τέσσερις έδρες της αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο λειτουργεί ο εκλογικός νόμος της απλής αναλογικής με ενισχυμένη ισχύ. Αν και ο νόμος φαντάζει δαιδαλώδης, η ανάλυσή του αποκαλύπτει γιατί η κατανομή των εδρών μπορεί να οδηγήσει σε απροσδόκητα αποτελέσματα, ειδικά για την τέταρτη έδρα.
Φάση 1η: Η Πρώτη Κατανομή και το «Εκλογικό Μέτρο»
Η διαδικασία ξεκινά με την Πρώτη Κατανομή, η οποία γίνεται σε πανελλαδικό επίπεδο. Οι 250 από τις 300 έδρες της Βουλής κατανέμονται αναλογικά στα κόμματα που έχουν καταφέρει να ξεπεράσουν το εκλογικό όριο του 3%. Στη συνέχεια, κάθε κόμμα λαμβάνει ένα συγκεκριμένο αριθμό εδρών σε κάθε περιφέρεια, με βάση το ποσοστό που έλαβε εκεί.
Για να κερδίσει ένα κόμμα έδρα στην Πέλλα σε αυτή τη φάση, πρέπει το ποσοστό του να «πιάσει» το Εκλογικό Μέτρο της περιφέρειας. Αυτό το μέτρο υπολογίζεται διαιρώντας τον συνολικό αριθμό των έγκυρων ψηφοδελτίων δια του αριθμού των εδρών (στην περίπτωση της Πέλλας, τέσσερα). Με βάση τα ιστορικά εκλογικά δεδομένα, η Νέα Δημοκρατία συγκεντρώνει συνήθως ένα τόσο υψηλό ποσοστό στην Πέλλα που είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα πιάσει το μέτρο και θα κερδίσει τουλάχιστον μία έδρα από την πρώτη φάση.
Φάση 2η: Η μάχη των «υπολοίπων» και η κρίσιμη δεύτερη κατανομή
Μετά την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης, είναι πολύ πιθανό να μείνουν αδιάθετες έδρες. Εκεί ακριβώς ξεκινά η δεύτερη κατανομή, η οποία είναι αυτή που κρίνει τις υπόλοιπες έδρες σε τοπικό επίπεδο. Σε αυτή τη φάση, οι έδρες κατανέμονται στα κόμματα που έχουν το μεγαλύτερο «υπόλοιπο» ψήφων στην περιφέρεια. Δηλαδή, αυτές είναι οι ψήφοι που ένα κόμμα έχει συγκεντρώσει αλλά δεν ήταν αρκετές για να του δώσουν μια έδρα στην πρώτη φάση.
Εδώ, αναμένεται μια σκληρή μάχη για τη δεύτερη και την τρίτη έδρα της Πέλλας. Το ΠΑΣΟΚ, με τη σταθερή του παρουσία στην περιοχή, θα διεκδικήσει σθεναρά μία από αυτές τις έδρες με βάση το υπόλοιπο των ψήφων του. Το ίδιο ισχύει και για ένα νέο κόμμα, όπως το κόμμα που ενδεχομένως να ιδρύσει ο Αλέξης Τσίπρας. Εάν καταφέρει να συγκεντρώσει ένα αξιοσημείωτο ποσοστό στην Πέλλα, τότε θα είναι ένας σοβαρός διεκδικητής για την τρίτη έδρα.
Η «έξοδος» της 4ης έδρας: Το σενάριο της έκπληξης
Ο μεγαλύτερος προβληματισμός, όμως, εστιάζεται στην τέταρτη έδρα. Σε αντίθεση με όσα μπορεί να νομίζει κανείς, η έδρα αυτή δεν θα κριθεί σε κάποια πανελλαδική διαδικασία «εξομάλυνσης» ή «ρουλέτας». Η διαδικασία της «εξομάλυνσης» (Τρίτη Κατανομή) αφορά τις ελάχιστες έδρες που μένουν αδιάθετες σε ολόκληρη τη χώρα, και δεν επηρεάζει άμεσα την κατανομή των εδρών σε μια συγκεκριμένη περιφέρεια όπως η Πέλλα.
Η τέταρτη έδρα της Πέλλας θα κριθεί στην καρδιά της περιφέρειας, με βάση τον μεγαλύτερο αριθμό αχρησιμοποίητων ψήφων (υπολοίπων) που θα έχουν συγκεντρώσει τα κόμματα. Έτσι, μια σειρά από κόμματα που δεν έχουν την ισχύ να διεκδικήσουν έδρα στην πρώτη κατανομή, μπορούν να βρεθούν ξαφνικά στο επίκεντρο. Η Ελληνική Λύση, η Πλεύση Ελευθερίας, ή ακόμα και το ΚΚΕ είναι σοβαροί διεκδικητές. Επιπλέον, ένα νέο κόμμα που θα ξεπεράσει το 3% πανελλαδικά, όπως η Φωνή Λογικής της Αφροδίτης Λατινοπούλου, θα μπορούσε να επωφεληθεί από το εκλογικό σύστημα και να διεκδικήσει την τελευταία έδρα της Πέλλας, εφόσον το υπόλοιπο των ψήφων του στην περιφέρεια είναι το μεγαλύτερο.
Συμπερασματικά, η εκλογική μάχη στην Πέλλα αναμένεται να είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα. Ενώ οι τρεις πρώτες έδρες φαίνεται να έχουν σχεδόν προκαθορισμένους νικητές, η τέταρτη έδρα αποτελεί ένα κρίσιμο ερωτηματικό που θα καθορίσει την τελική σύνθεση του πολιτικού χάρτη της περιφέρειας, αναδεικνύοντας τον απρόβλεπτο χαρακτήρα του εκλογικού συστήματος.
Εκλογική Ανάλυση: Η μάχη για την Πέλλα
