Τα μέτρα της ΔΕΘ: Ανάσα στο εισόδημα, αλλά η ακρίβεια παραμένει

Μεγάλες προσδοκίες για το διαθέσιμο εισόδημα, αλλά η μάχη κατά της ακρίβειας και της ερήμωσης της υπαίθρου κρίνεται ανεπαρκής.

Από το βήμα της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης, ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης εξήγγειλε μια σειρά μέτρων με σαφή στόχευση: τη στήριξη του διαθέσιμου εισοδήματος των πολιτών. Οι ανακοινώσεις, αν και εκτεταμένες, δεν έδωσαν ωστόσο ολοκληρωμένη απάντηση στα δύο μείζονα προβλήματα που απασχολούν την ελληνική κοινωνία: την αδιάκοπη ακρίβεια και τη συνεχιζόμενη ερήμωση της ελληνικής υπαίθρου.

Φορολογικές Ελαφρύνσεις: Ποιοι ωφελούνται

Το κύριο βάρος των μέτρων πέφτει στις μειώσεις των φορολογικών συντελεστών.

• Για οικογένειες με παιδιά: Μειώνεται ο φόρος εισοδήματος κατά δύο μονάδες για όλους, με επιπλέον μείωση για κάθε παιδί. Για παράδειγμα, για εισόδημα 10.000 – 20.000 ευρώ, ο φόρος πέφτει από 22% στο 18% με ένα παιδί, στο 16% με δύο, στο 9% με τρία και μηδενίζεται για τις πολύτεκνες οικογένειες.
• Για τους νέους εργαζόμενους: Για όσους είναι έως 25 ετών με εισόδημα έως 20.000 ευρώ, ο φόρος γίνεται μηδενικός. Για τους νέους έως 30 ετών, ο συντελεστής μειώνεται από 22% σε 9%.
• Για τους συνταξιούχους: Ανακοινώθηκε η σταδιακή κατάργηση της προσωπικής διαφοράς, η οποία θα μειωθεί στο μισό το 2026 και θα καταργηθεί πλήρως το 2027. Αυτό το μέτρο υπολογίζεται ότι θα ωφελήσει πρόσθετα 671.000 συνταξιούχους.
• Για τους ιδιοκτήτες ακινήτων: Θεσπίζεται χαμηλότερος συντελεστής 25% για εισοδήματα από ενοίκια μεταξύ 12.000 και 24.000 ευρώ. Επιπλέον, ο ΕΝΦΙΑ μειώνεται στο μισό από το 2026 και καταργείται εντελώς το 2027 για τα χωριά με πληθυσμό έως 1.500 κατοίκους.

Εκτός από τα παραπάνω, ο Πρωθυπουργός εξήγγειλε αυξήσεις για τους ενστόλους και τους διπλωμάτες, καθώς και τη δημιουργία 2.000 διαμερισμάτων σε πρώην στρατόπεδα για να στεγαστούν στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων και πολίτες χωρίς πρώτη κατοικία.

Η μεγάλη απουσία: Μέτρα για την ακρίβεια

Παρόλο που οι φορολογικές ελαφρύνσεις αφήνουν περισσότερα χρήματα στην τσέπη των πολιτών, το ρεπορτάζ τονίζει ότι δεν δόθηκε ουσιαστική απάντηση στον βασικό «πονοκέφαλο» που είναι η ακρίβεια. Το κόστος των βασικών αγαθών παραμένει υψηλό, και η μείωση φόρων δεν μπορεί να αντισταθμίσει την αύξηση των τιμών.

Ο Πρωθυπουργός, στη συνέντευξη τύπου, υποστήριξε ότι «η ακρίβεια παραμένει στο επίκεντρο όλων των πολιτικών μας», όμως δεν ανακοίνωσε συγκεκριμένα μέτρα όπως η μείωση του ΦΠΑ στα τρόφιμα, κάτι που πολλοί οικονομολόγοι και κοινωνικοί φορείς θεωρούν απαραίτητο. Αντίθετα, παρέπεμψε στις μεταρρυθμίσεις στην αγορά ενέργειας και στις πρωτοβουλίες σε ευρωπαϊκό επίπεδο, υπογραμμίζοντας ότι έχει την απαίτηση οι μειώσεις των χονδρικών τιμών να περάσουν στη λιανική, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο κρατικής παρέμβασης εάν αυτό δεν συμβεί.

Η ανισόρροπη ανάπτυξη της υπαίθρου

Το δεύτερο σημαντικό ζήτημα που θίγεται είναι η ερήμωση των χωριών. Παρότι ο Πρωθυπουργός αναγνώρισε το πρόβλημα, η εξαγγελία για την κατάργηση του ΕΝΦΙΑ κρίνεται ως ανεπαρκής για να ανακόψει τη φθίνουσα πορεία της υπαίθρου. Χωριά με λίγους κατοίκους, όπως το Καισαριανά της Πέλλας (με 74 κατοίκους) ή η Λιθαριά της Σκύδρας (με μόλις 3), δεν μπορούν να αναζωογονηθούν με ένα μόνο φορολογικό μέτρο.

Επιπλέον, το ρεπορτάζ επισημαίνει μια σημαντική διάκριση: η κυβέρνηση ανακοίνωσε μείωση 30% του ΦΠΑ μόνο για τα ακριτικά νησιά με λιγότερους από 20.000 κατοίκους, ενώ απέκλεισε τις παραμεθόριες περιοχές της ηπειρωτικής Ελλάδας, όπως η Ήπειρος, επικαλούμενη σχετική ευρωπαϊκή οδηγία. Αυτό το γεγονός εντείνει την ανησυχία ότι η Πολιτεία αργεί να υλοποιήσει συνολικές και δραστικές πολιτικές που θα περιλαμβάνουν επενδύσεις σε βασικές υποδομές, όπως σχολεία, κέντρα υγείας και τηλεπικοινωνίες, οι οποίες είναι απαραίτητες για να γίνει η ζωή στην ύπαιθρο πιο βιώσιμη και ελκυστική.

Στη «σκιά» των μεγάλων αστικών κέντρων, ένας άλλος χάρτης αναδεικνύεται: αυτός των ελληνικών χωριών που αγωνίζονται για την επιβίωση. Ο παρακάτω πίνακας, με στοιχεία από την Περιφερειακή Ενότητα Πέλλας και το Κιλκίς, αποτελεί ένα ζωντανό παράδειγμα της απομόνωσης και της πληθυσμιακής συρρίκνωσης που βιώνει η ελληνική ύπαιθρος.

Ενώ ορισμένες περιοχές διατηρούν έναν ικανοποιητικό αριθμό κατοίκων, όπως ο Εξαπλάτανος (1078) ή η Άρνισσα (1244), υπάρχουν και κοινότητες που μετρούν τον πληθυσμό τους σε διψήφια νούμερα, όπως το Προάστιον (39) και το Αετοχώριον (23), ή ακόμα και σε μονοψήφια, όπως η Λιθαριά με μόλις 3 κατοίκους.

Τα στοιχεία αυτά αναδεικνύουν την επιτακτική ανάγκη για στοχευμένες κρατικές πολιτικές που δεν θα περιορίζονται σε αποσπασματικά μέτρα, αλλά θα αντιμετωπίζουν το φαινόμενο της ερήμωσης με ολοκληρωμένο τρόπο. Η απουσία υποδομών, οι περιορισμένες ευκαιρίες εργασίας και η έλλειψη πρόσβασης σε υπηρεσίες αποτελούν τις κύριες αιτίες αυτής της φθίνουσας πορείας, αφήνοντας πίσω χωριά-«φαντάσματα» και μια διαρκώς γηράσκουσα περιφέρεια.

Δείτε τον Πίνακα παρακάτω:

Τα μέτρα της ΔΕΘ: Ανάσα στο εισόδημα, αλλά η ακρίβεια παραμένει