Εισαγωγικό Σημείωμα

Βία δεν είναι μόνο η επιθετικότητα, η σωματική βία, οι πράξεις επιβολής και εξουσιασμού. Βία είναι και η σιωπή των θεσμών, η αδυναμία προστασίας, η άνιση πρόσβαση σε δικαιώματα και πόρους, η καθημερινή εμπειρία περιθωριοποίησης, ο κοινωνικός αποκλεισμός.

Η διημερίδα με τίτλο «Συστημική Βία: Όψεις και Επιπτώσεις στην Καθημερινότητα» επιδιώκει να φωτίσει την πολυπλοκότητα και τις διαστρωματώσεις της βίας που ασκείται όχι από μεμονωμένα άτομα, αλλά από ολόκληρες δομές: το κράτος, την εκπαίδευση, την αγορά εργασίας, το οικογενειακό πλαίσιο, το σύστημα υγείας, το θεσμικό δίκαιο.

Η συστημική βία είναι αόρατη και διαβρωτική. Αναπαράγεται μέσω μηχανισμών που νομιμοποιούνται ως«φυσικοί»,«αναγκαίοι» ή «παραδοσιακοί», διαμορφώνοντας σχέσεις εξουσίας όπου η ανισοτιμία θεωρείται δεδομένη. Η έμφυλη βία, η ενδοοικογενειακή κακοποίηση, οι διακρίσεις λόγω φυλής, φύλου, αναπηρίας ή ψυχικής κατάστασης, η εργασιακή εξουθένωση, η σχολική και οπαδική βία, δεν είναι φαινόμενα απομονωμένα. Είναι εκφάνσεις της ίδιας ρίζας, διαφορετικές όψεις του ίδιου μηχανισμού: της αναπαραγωγής της κυριαρχίας.

Σε περιόδους κοινωνικής πόλωσης, οικονομικής ανασφάλειας και αποδυνάμωσης της κοινωνικής συνοχής, οι δομές αυτές εντείνουν τους αποκλεισμούς, ενισχύουν τη στοχοποίηση του «άλλου» και απονευρώνουν κάθε έννοια κοινωνικής φροντίδας. Η αναγνώριση της συστημικής βίας ως θεσμικού και πολιτισμικού φαινομένου είναι απαραίτητη προκειμένου να χαρτογραφήσουμε αποτελεσματικά τις μορφές της και να ενδυναμώσουμε την κοινωνική αντίσταση και φροντίδα.

Η διημερίδα αποσκοπεί στην ανάδειξη αυτών των πτυχών μέσα από επιστημονικές προσεγγίσεις, μαρτυρίες,εμπειρικά δεδομένα και βιωματικά εργαστήρια. Στόχος μας είναι να συνδιαμορφώσουμε ένα πλαίσιο κατανόησης και αντίδρασης, βασισμένο στην αλληλεγγύη, τον σεβασμό και τη διεκδίκηση ουσιαστικής ισότητας.

Περιφερειακό Συμβούλιο Κεντρικής Μακεδονίας του Σ.Κ.Λ.Ε

Παρασκευή 10 Οκτωβρίου 2025

09:30 Προσέλευση
10:00 Καλωσόρισμα
Φουλίδης Κυριάκος, Πρόεδρος Π.Τ. Κεντρικής Μακεδονίας του Σ.Κ.Λ.Ε. Χαιρετισμός Καμπανός Αριστείδης, Τομεάρχης Ευαισθητοποίησης κατά της Αθλητικής Βίας, Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας
10:30 Εισαγωγική διάλεξη
“You have not been to Samos”: Αποικιακότητα της βίας και επιστημική άγνοια Παπασταθόπουλος Στάθης, Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Ψυχολογίας
Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
11:00 Έμφυλη & ενδοοικογενειακή βία
Αθέατες κανονικότητες της ενδοοικογενειακής και της συστημικής βίας. Η σιωπηρή αποδόμηση της ελευθερίας και των κοινωνικών δικαιωμάτων Σκλάβου Κωνσταντίνα, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, Τμήμα Κοινωνικής Εργασίας
To βίωμα του επαγγελματία : πολυπρισματικός καθρέφτης των Συστημάτων σε αδιέξοδο ΚΑΙ γενεσιουργός δύναμη της διεξόδου. Απεικονίσεις στο πεδίο της έμφυλης & ενδοοικογενειακής βίας
Καρκαζή Έλενα, Κλινική ψυχολόγος, οικογενειακή θεραπεύτρια, Υπεύθυνη του Ινστιτούτου Συστημικής Προσέγγισης & Οικογενειακής Θεραπείας {νõες}
Μαιευτική Βία: ένα σιωπηλό τραύμα στο σώμα και την ψυχή της γυναίκας Μανατού Έλλη, Ψυχολόγος – Συστημική Ψυχοθεραπεύτρια/ Σύμβουλος Γονιμότητας και Περιγεννητικής απώλειας
Συστημική Βία:
Όψεις και επιπτώσεις στην καθημερινότητα
12:00 Ψυχική Υγεία
Βιωματικό Εργαστήριο «Ψυχιατρική συνέντευξη: εκούσιες ερωτήσεις σε ακούσια νοσηλεία»
Εμμανουηλίδου Άννα, Περιβολάρης Βασίλης, Μπανιώτη Στέλλα, Στεφανίδης Χρήστος, Μέλη του Παρατηρητηρίου για τα Δικαιώματα στον Χώρο της Ψυχικής Υγείας
Σπάζοντας τον κύκλο της ψυχιατρικής βίας και κακοποίησης: ιστορικές, κοινωνιολογικές και θεραπευτικές προκλήσεις
Περιβολάρης Βασίλης, Συστημικός ψυχοθεραπευτής, κοινωνιολόγος, επιζών της ψυχιατρικής, μέλος του Παρατηρητηρίου για τα Δικαιώματα στον Χώρο της Ψυχικής Υγείας
14:00 -15:00 Διάλειμμα – Ελαφρύ γεύμα
15:00 Κοινωνικός αποκλεισμός, ρατσισμός. Ιδρυματική «φροντίδα»: αναγκαιότητα ή πολιτική επιλογή;
Μισαναπηρισμός και εξιδανικευμένη κανονικότητα. Η αορατότητα της καταπίεσης του 15% της κοινωνίας
Μπαμπάτσικου Ευφροσύνη, Θεατρολόγος, Μέλος της Κίνησης Χειραφέτησης Αναπήρων: ΜΗΔΕΝΙΚΗ ΑΝΟΧΗ
Βιωματικές μαρτυρίες συστημικής βίας
Ραπάϊ Τατιάνα-Δήμητρα, Επιζήσασα ιδρυματικής «φροντίδας»
Καραγιάννης Γιάννης, Επιζών ιδρυματικής «φροντίδας»
Πανελλήνιος σύλλογος ωφελούμενων συγκατοίκησης φίλων 60+&-.Οι ανάγκες του 1/4 τού πληθυσμού
Καβακόπουλος Αθανάσιος (Σάκης), Πρόεδρος του πανελλήνιου συλλόγου ωφελούμενων συγκατοίκησης φίλων 60+&- Όταν το Σύστημα Πληγώνει: Μαρτυρίες και Πρακτικές από την επαφή με Ευάλωτους πληθυσμούς
Χριστοδούλου Γιώργος, Ψυχολόγος-Υπεύθυνος Κοινοτικών προγραμμάτων,Θετική φωνή Θεσσαλονίκης
16:30 Κρατική βία και κοινωνική δικαιοσύνη
Η συστημική βία της 23ης Ιουλίου 2018: Αλήθεια-Μνήμη-Δικαιοσύνη Αναγνώστου Κάλλι, Εισηγήτρια προσωπικής ανάπτυξης & διαχείρισης τραύματος Παρέμβαση
Καρυστιανού Μαρία, Παιδίατρος
17:30 Συζήτηση – Κλείσιμο 1ης ημέρας
Συστημική Βία:
Όψεις και επιπτώσεις στην καθημερινότητα

Σάββατο 11 Οκτωβρίου 2025
09:30 Προσέλευση
10:00 Κεκτημένα εργασιακά δικαιώματα Vs Αντεργατικές μεθοδεύσεις
Ορατές και αόρατες όψεις της βίας στο προσφυγικό/μεταναστευτικόΤριανταφυλλίδης Αλέξιος, Κοινωνικός λειτουργός, μέλος ΣΚΛΕ, π.πρόεδροςκλαδικού σωματείου εργαζομένων στο προσφυγικό, ν.αντιπρόεδρος, Κοινωνικήυπηρεσία Ναόμι – Οικουμενικό Εργαστήριο Προσφύγων, επόπτης κοινωνικόςλειτουργός
Ασκεί το κράτος βία στους λειτουργούς του; Το νέο πειθαρχικόδίκαιοτωνδημοσίων υπαλλήλων
Τσαγγάρης Γιώργος, Κοινωνικός Λειτουργός, Γενικός Γραμματέας Συλλόγου Εργαζομένων ΟΤΑ Νομού Θεσσαλονίκης, Μέλος Γενικού Συμβουλίου ΕΔΟΘ Όψεις συστημικής βίας στη στέγαση: μονογονεϊκά βιώματα
Ζάπρη Δήμητρα, Εκπαιδευτικός, Μέλος Σωματείου Ενοικιαστ(ρι)ών Θεσσαλονίκης
Εργασιακή επισφάλεια και συστημική κανονικοποίηση της στους χώρους της ψυχικής υγείας και της κοινωνικής πρόνοιας
Κόγιου Αγγελική, Ψυχολόγος, μέλος του ΣΒΕΨΥΚΟΙ (Σωματείο Βάσης στον Χώρο της Ψυχικής Υγείας και Κοινωνικής Πρόνοιας)
Όταν οι απαιτήσεις της εργοδοσίας επιβάλλονται με τη συναίνεση του κράτους,αλλά βαφτίζονται δικαίωμα και επιλογή
Εκπρόσωπος Συνδικάτου Εργατοϋπαλλήλων Τουριστικών Επισιτιστικών Επιχειρήσεων (Σ.Ε.Τ.ΕΠ.Ε.)
12:30 Πειθάρχηση και καταστολή σε παιδιά και ενήλικες
Η Ψυχολογία έχει πάρει τον δρόμο και κατηφορίζει για το Αστυνομικό Τμήμα; Νικολαΐδης Γιώργος, Ψυχίατρος, Διευθυντής Διεύθυνσης Ψυχικής Υγείας και Κοινωνικής Πρόνοιας, Ινστιτούτου Υγείας του Παιδιού
Ο ρατσισμός και ο θάνατος του Κώστα Φραγκούλη από αστυνομικό Τάσιος Αντώνης, Γενικός Γραμματέας στον οικισμό Αγίας Σοφίας στα Διαβατά Βασίλειος Μάγγος: Μια υπόθεση αστυνομικής βίας με πολιτικά κίνητρα Μάγγος Γιάννης, Συνταξιούχος εκπαιδευτικός, Πατέρας του Βασίλειου Μάγγου
Συστημική Βία: Όψεις και επιπτώσεις στην καθημερινότητα
Η αλλαγή της οπαδικής κουλτούρας της βίας μετατρέπει τον αθλητισμό σε όχημα αλλαγής (με τα αποτελέσματα να διαχέονται πέραν του αθλητισμού στην κοινωνία)
Παπάς Λευθέρης, Πρόεδρος Δ.Σ. της Δομής 1ης Φεβρουαρίου 2022 Εις το Όνομα του Άλκη
14:00 -15:00 14:00 -15:00 Διάλειμμα – Ελαφρύ γεύμα
14:15 – 15:15 Βιωματικό εργαστήριο photovoice
«Τραύμα προδοσίας. Η δυσλειτουργική οικογένεια και οι θεσμοί» Νιώπα Θεοδώρα, Κοινωνική Λειτουργός, Πρωτοβουλία για το παιδί
15:00 Υπάρχουν ανθρώπινα δικαιώματα στις φυλακές;
Συστημική βία στις φυλακές – Ένα κάλεσμα για δράση των Κοινωνικών Λειτουργών
Ρουσάκης Θεοχάρης, Κοινωνικός Λειτουργός, Προϊστάμενος Κοινωνικής Υπηρεσίας – Σωφρονιστικό Κατάστημα Θεσσαλονίκης
Ελληνικές φυλακές: συστημική βία και συστηματικές παραβιάσεις θεμελιωδών δικαιωμάτων
Κόρος Δημήτρης, Δρ Σωφρονιστικής Πολιτικής, δικηγόρος, Μέλος ΣΕΠ, ΕΑΠΤο σώμα στη φυλακή
Μήτσικα Ιωάννα, Χορογράφος, Υπ. διδάκτορας, Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου
16:00 Η Τέχνη ως αντίσταση, πρόληψη και θεραπεία
Έκθεση, υπονόμευση και επανεγκαθίδρυση της συστημικής βίας στη δημοφιλή τηλεοπτική σειρά, A Handmaid’s Tale
Αδάμου Χριστίνα, Καθηγήτρια στη Θεωρία Κινηματογράφου και Τηλεόρασης,Τμήμα Κινηματογράφου ΑΠΘ
Η σημασία της μουσικής δράσης στην πρόληψη και μείωση του εκφοβισμού στο σχολείο και στην κοινότητα
Κοκκίδου Μαίη, Εντεταλμένη Λέκτορας, Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου Όψεις της συστημικής βίας στο Θέατρο. Ο ρόλος του θεάτρου στην κατανόηση,ευαισθητοποίηση και ενδυνάμωση κοινού και καλλιτεχνών
Κοντογιάννη Αμαλία, Δραματολόγος, Διδάκτωρ Θεατρολογίας, Προϊσταμένη Τμήματος Καλλιτεχνικού Έργου και Δραματολογίου, Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος
17:30 Συμπεράσματα – Κλείσιμο διημερίδας

Πρόγραμμα της Διημερίδας “Συστημική Βία