Η Δύναμη της Πέλλας: Ένα Ανερχόμενο Τουριστικό Κεφάλαιο

Η Πέλλα, η ιστορική κοιτίδα του Μεγάλου Αλεξάνδρου και μια περιοχή προικισμένη με απαράμιλλη φυσική ομορφιά, αναδεικνύεται ολοένα και περισσότερο ως ένα από τα πιο ισχυρά «χαρτιά» της ελληνικής περιφερειακής οικονομίας. Ο τουρισμός, ένας κλάδος που τα τελευταία χρόνια ακολουθεί σταθερά ανοδική πορεία στον νομό, αποτελεί αναμφίβολα την ατμομηχανή της ανάπτυξης. Ωστόσο, όπως τονίζουν συνεχώς οι επιχειρηματικοί φορείς, τα περιθώρια περαιτέρω ανάπτυξης είναι τεράστια, καθιστώντας τον νομό έναν προορισμό με μοναδικές δυνατότητες.

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Τουρισμού, τονίζεται η καίρια σημασία του κλάδου για την οικονομία και την κοινωνία. Η Πέλλα διαθέτει εκείνα τα συγκριτικά πλεονεκτήματα που την καθιστούν μοναδική σε όλη τη χώρα, ικανή να προσελκύσει πλήθος επισκεπτών καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, από την Ελλάδα και το εξωτερικό.

Ο συνδυασμός του επιβλητικού βουνού (Βόρας/Καϊμακτσαλάν, Πάικο), των μοναδικών ιαματικών πηγών (Λουτρά Πόζαρ), του πλούσιου φυσικού τοπίου με τους Καταρράκτες της Έδεσσας, της πλούσιας γαστρονομίας και των σπάνιων πολιτιστικών και θρησκευτικών μνημείων, συνθέτουν ένα ακαταμάχητο «εργαλείο» για την ενίσχυση του τουριστικού ρεύματος και την αύξηση των τοπικών εισπράξεων.

Η Προμετωπίδα του Προορισμού: Καταρράκτες, Πόζαρ, Παλαιός Άγιος Αθανάσιος

Η Προμετωπίδα του τουριστικού προϊόντος της Πέλλας είναι σαφώς οριοθετημένη:

1. Οι Καταρράκτες της Έδεσσας: Ένα φυσικό θαύμα μέσα στην πρωτεύουσα του νομού, μοναδικό στην Ελλάδα, που προσφέρει μια εμπειρία city break συνυφασμένη με τη φύση.
2. Τα Λουτρά Πόζαρ (Λουτράκι Αριδαίας): Οι φημισμένες ιαματικές πηγές με τις θερμές, θεραπευτικές ιδιότητες, αποτελούν πόλο έλξης για τουρισμό ευεξίας και χαλάρωσης, και ξεκινούν επισήμως τη σεζόν τους στις 28 Οκτωβρίου.
3. Ο Παλαιός Άγιος Αθανάσιος: Ένα γραφικό, διατηρητέο χωριό, πύλη εισόδου στο χιονοδρομικό κέντρο του Καϊμακτσαλάν, που έχει αναδειχθεί σε δημοφιλή προορισμό χειμερινού και ορεινού τουρισμού.

Αυτά τα τρία σημεία, που συνδυάζουν φυσιολατρία, ευεξία, ιστορία και χειμερινές δραστηριότητες, αποτελούν τους πρωταγωνιστές που έλκουν τη μερίδα του λέοντος των επισκεπτών. Ωστόσο, η τουριστική ταυτότητα της Πέλλας δεν εξαντλείται εδώ.

Πέλλα: Ιδανικός Προορισμός Πολλαπλών Μορφών Τουρισμού

Ο Νομός Πέλλας έχει καταφέρει να αναπτύξει επιτυχώς πολλές διαφορετικές μορφές τουρισμού:

• Τουρισμός Πόλεως (City Break): Η Έδεσσα, με τους Καταρράκτες και την ιστορική της αύρα, είναι ιδανική για σύντομες αποδράσεις.
• Συνεδριακός Τουρισμός: Αν και αντιμετωπίζει προκλήσεις υποδομής, ιδιαίτερα στην Έδεσσα, η δυναμική υπάρχει για την προσέλκυση επιστημονικών και εταιρικών συναντήσεων.
• Σχολικός Τουρισμός: Οι αρχαιολογικοί χώροι της Πέλλας και η Έδεσσα αποτελούν σταθερή επιλογή για εκπαιδευτικές εκδρομές.
• Θρησκευτικός Τουρισμός: Με πλήθος σημαντικών μοναστηριών και εκκλησιαστικών μνημείων, όπως η Ιερά Μονή Αρχαγγέλου στην Αλμωπία, ο κλάδος αυτός χρήζει περαιτέρω συστηματικής ανάπτυξης.
• Αθλητικός Τουρισμός: Το χιονοδρομικό κέντρο, οι δυνατότητες ορειβασίας και πεζοπορίας στο Βόρα και το Πάικο, καθώς και οι εγκαταστάσεις σε άλλες περιοχές, προσελκύουν αθλητές και λάτρεις της δράσης.

Οι σύγχρονες ξενοδοχειακές υποδομές, η φημισμένη τοπική κουζίνα – με τα κεράσια, τα ροδάκινα, τα τυριά και τα κρασιά της περιοχής να ξεχωρίζουν – και η πληθώρα επιλογών για ψυχαγωγία, προσδίδουν στον προορισμό όλα τα απαραίτητα συστατικά. Το κρίσιμο στοιχείο που λείπει είναι η ανάλογη και στοχευμένη προβολή.

Η Ανάγκη για Βελτίωση Υποδομών: Το Παράδειγμα της Έδεσσας

Ενώ ο νομός αναπτύσσεται, η Έδεσσα, ως πρωτεύουσα, αντιμετωπίζει σημαντικές ελλείψεις σε υποδομές, οι οποίες περιορίζουν την ανάπτυξή της σε κρίσιμους τομείς όπως ο συνεδριακός και ο αθλητικός τουρισμός. Η διαπίστωση ότι «ο τουρισμός στην Πρωτεύουσα του νομού μας γίνεται στον αυτόματο πιλότο και μόνο με ιδιωτική πρωτοβουλία» αναδεικνύει την επιτακτική ανάγκη για συντονισμένη παρέμβαση από την Τοπική Αυτοδιοίκηση, προκειμένου να δημιουργηθούν οι απαραίτητες υποδομές (π.χ., μεγάλα συνεδριακά κέντρα, σύγχρονα αθλητικά κέντρα) που θα επιτρέψουν την πλήρη αξιοποίηση του δυναμικού της.

Εναλλακτικός Τουρισμός και Ηπειρωτική Γοητεία

Η Πέλλα, με το μοναδικό της φυσικό περιβάλλον, είναι ο ιδανικός προορισμός για όσους αναζητούν εναλλακτικές μορφές τουρισμού, μακριά από τη θάλασσα και συνδεδεμένοι με τη φύση. Το όρος Βόρρας και το Πάικο ενδείκνυνται για πλήθος δραστηριοτήτων, όπως πεζοπορία, ορειβασία, ποδηλασία βουνού, ιππασία και παρατήρηση πουλιών.

Πέρα από τα γνωστά κέντρα, ο νομός κρύβει διαμάντια που περιμένουν την ανάδειξή τους:

• Αλμωπία: Η Όρμα, το Λουτράκι, το Θεοδωράκι, η Νότια και ο Αρχάγγελος, προσφέρουν αυθεντική ορεινή εμπειρία, λαογραφική κληρονομιά και παραδοσιακή γαστρονομία.
• Περιφέρεια Έδεσσας/Σκύδρας: Η Άρνισσα, η Παναγίτσα, ο Παλαιός Άγιος Αθανάσιος και η Αγία Φωτεινή, καθώς και το Λουτροχώρι στη Σκύδρα, το οποίο αναμένεται να αποκτήσει ιαματικές πηγές στο μέλλον, αποτελούν σημεία αναφοράς για χαλάρωση και σύνδεση με τη φύση.
• Πάικο: Η Αραβησσός και άλλα χωριά στις πλαγιές του Πάικου αποτελούν ιδανικές επιλογές για αγροτουρισμό και την απόλαυση των τοπικών προϊόντων.

Η ανάπτυξη αυτών των περιοχών, με την έμφαση στην ήπια τουριστική εκμετάλλευση και τη διατήρηση του παραδοσιακού χαρακτήρα, είναι κρίσιμη για την επίτευξη ενιαίας τουριστικής ανάπτυξης και τη μείωση της ανισότητας μεταξύ των περιοχών «δύο ταχυτήτων».

Πάγια Αιτήματα και Στρατηγικές Παρεμβάσεις για την Εκτόξευση

Οι επιχειρηματίες του τουριστικού κλάδου της Πέλλας επαναδιατυπώνουν μετ’ επιτάσεως πάγια αιτήματα που αφορούν τη στήριξη και την περαιτέρω ανάπτυξη του κλάδου σε εθνικό επίπεδο, με σαφή επίδραση στην τοπική οικονομία:

Οικονομικά και Φορολογικά Αιτήματα

1. Μείωση Ασφαλιστικών Εισφορών: Ειδικά στον ξενοδοχειακό κλάδο, όπου οι εργασιακές σχέσεις ρυθμίζονται με Συλλογικές Συμβάσεις, η μείωση των εισφορών θα ενίσχυε την ανταγωνιστικότητα και την απασχόληση.
2. Κατάργηση/Μείωση Τέλους Ανθεκτικότητας: Ζητείται η κατάργηση ή η μείωση του νέου τέλους, με την πρόταση να αποδίδεται το όποιο έσοδο στους δήμους για την κατασκευή και συντήρηση τουριστικών υποδομών (δρόμοι, φωτισμός, καθαριότητα).
3. Μείωση ΦΠΑ Διαμονής: Η επαναφορά του μειωμένου ΦΠΑ στη διαμονή θα καθιστούσε τον προορισμό πιο ανταγωνιστικό.
4. Κόστος Μετακίνησης: Η μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης των καυσίμων είναι απαραίτητη για τον περιορισμό του κόστους μετακίνησης, καθώς η Πέλλα βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στον οδικό τουρισμό.

Προβολή και Επικοινωνία

Η κεντρική πρόκληση της Πέλλας είναι η προβολή. Οι συμμετοχές σε Εκθέσεις σε Ελλάδα και Εξωτερικό, αν και απαραίτητες, δεν αρκούν για να «απογειώσουν» το τουριστικό προϊόν. Χρειάζεται πολυεπίπεδη στρατηγική:

1. Αύξηση Διαφημιστικής Δαπάνης για την Ηπειρωτική Χώρα: Απαιτείται αναλογικά μεγαλύτερο μερίδιο του διαφημιστικού προϋπολογισμού του ΕΟΤ να κατευθυνθεί προς τους ηπειρωτικούς προορισμούς, όπως η Πέλλα, που προσφέρουν εναλλακτικό τουρισμό πέραν του θαλάσσιου.
2. Ξεχωριστή Καμπάνια ΕΟΤ: Ζητείται η δημιουργία στοχευμένης καμπάνιας για την Έδεσσα ως City Break προορισμό και για τον νομό συνολικά, αναδεικνύοντας τον συνδυασμό φυσιολατρικού, αθλητικού και θρησκευτικού τουρισμού.
3. Ενιαία Τουριστική Προβολή: Η στενότερη συνεργασία μεταξύ Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Α’ και Β’ Βαθμού) και εμπλεκόμενων φορέων είναι κρίσιμη. Η Πέλλα πρέπει να προβάλλεται ως ενιαίο πακέτο προορισμών, όπου κάθε περιοχή αναδεικνύει τη διαφορετική της ταυτότητα: τα Λουτρά Πόζαρ για ευεξία, ο Παλαιός Άγιος Αθανάσιος για χειμερινό αθλητισμό, η Έδεσσα για φύση και ιστορία, η Αρχαία Πέλλα για πολιτισμό, και η Αλμωπία/Πάικο για αγροτουρισμό και θρησκευτική κληρονομιά.

Το «Κλειδί» της Προσβασιμότητας και το Μέλλον

Η Σημασία του Αεροδρομίου «Μακεδονία»

Ενώ οι σύγχρονοι αυτοκινητόδρομοι έχουν βελτιώσει σημαντικά την οδική πρόσβαση, η πραγματική «απογείωση» του τουριστικού προϊόντος της Πέλλας εξαρτάται από την εύκολη προσβασιμότητα μέσω του Αεροδρομίου «Μακεδονία» της Θεσσαλονίκης. Η Πέλλα, ως προορισμός τουρισμού 4 εποχών, χρειάζεται τη δυνατότητα γρήγορης σύνδεσης με τις διεθνείς αγορές. Αυτό σημαίνει ότι απαιτείται βελτίωση της οδικής σύνδεσης από το αεροδρόμιο προς την Έδεσσα/Πόζαρ, καθώς και η δημιουργία πακέτων μεταφοράς που θα διευκολύνουν την άφιξη διεθνών επισκεπτών.

Η Ανάγκη για Ιδιωτική Πρωτοβουλία σε «Ανεξερεύνητες» Περιοχές

Η μεγαλύτερη πρόκληση είναι η αντιμετώπιση της «εγκατάλειψης» σε λιγότερο ανεπτυγμένες περιοχές, όπως τα χωριά της Ανατολικής Αλμωπίας ή τα ορεινά χωριά της Έδεσσας. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση οφείλει να συνεργαστεί στενά για να δημιουργήσει κίνητρα (π.χ., φορολογικά, πολεοδομικά) που θα πείσουν την ιδιωτική πρωτοβουλία να επενδύσει σε αυτές τις περιοχές, δημιουργώντας υποδομές φιλοξενίας και παροχής υπηρεσιών που θα δώσουν νέα πνοή.

Για παράδειγμα, η ανάπτυξη του Θρησκευτικού Τουρισμού δεν μπορεί να γίνει χωρίς την ανάδειξη και την προσβασιμότητα των εκκλησιαστικών μνημείων και προσκυνημάτων, παράλληλα με τη δημιουργία ειδικών τουριστικών διαδρομών και τη συνεργασία με ταξιδιωτικά γραφεία που ειδικεύονται σε αυτόν τον τύπο τουρισμού.

Η Πέλλα έχει το πλεονέκτημα να μπορεί να αναδείξει κάτι διαφορετικό σε κάθε περιοχή της. Με κατάλληλη αξιοποίηση και προβολή, ο νομός μπορεί να γίνει ένας κορυφαίος, πολυδιάστατος προορισμός που θα ξεπεράσει την εποχικότητα και θα προσφέρει σημαντική προστιθέμενη αξία στην εθνική οικονομία. Η μοναδικότητα των φυσικών, ιστορικών και ιαματικών της πλεονεκτημάτων είναι η εγγύηση για τη διαρκή της επιτυχία.

Πέλλα: Η Γη των Συγκριτικών Πλεονεκτημάτων