Ο Δήμαρχος Αλμωπίας «κρούει τον κώδωνα»
Οι Πολεοδομίες στο στόχαστρο – Αποδυνάμωση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης ή αναγκαία μεταρρύθμιση;
Ο Δήμαρχος Αλμωπίας, Νίκος Παρούτογλου, παίρνει θέση στο φλέγον ζήτημα της επικείμενης μεταφοράς των Πολεοδομιών από την αρμοδιότητα των δήμων στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ). Με μια ανάρτηση που έχει προκαλέσει συζητήσεις, ο κ. Παρούτογλου εκφράζει τις σοβαρές του επιφυλάξεις για αυτή την κίνηση, αφήνοντας σαφείς αιχμές για τα πραγματικά κίνητρα της κυβέρνησης και τον κίνδυνο αποδυνάμωσης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Ωστόσο, η στάση του εγείρει και ερωτήματα για το κατά πόσο η Τοπική Αυτοδιοίκηση, συνολικά, έχει ανταποκριθεί επαρκώς στον ρόλο της μέχρι σήμερα.
Η ψηφιοποίηση ως “πρόσχημα” για την ενοποίηση;
Ο Δήμαρχος Αλμωπίας αναγνωρίζει την αναγκαιότητα της ψηφιοποίησης των υπηρεσιών, η οποία βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη. Ωστόσο, εκφράζει την έντονη ανησυχία του ότι αυτή η ψηφιοποίηση μπορεί να συνδέεται με την προετοιμασία για την ενοποίηση των πολεοδομιών υπό την ομπρέλα του ΥΠΕΝ. Η επισήμανση αυτή, αν και μπορεί να υποδηλώνει μια διάχυτη καχυποψία για τις κυβερνητικές προθέσεις, αφήνει να εννοηθεί πως η ίδια η ψηφιοποίηση, ως εργαλείο εκσυγχρονισμού, ίσως να μην έχει αξιοποιηθεί στο έπακρο από τους δήμους μέχρι στιγμής. Η καθυστέρηση στην πλήρη ψηφιοποίηση των αρχείων και διαδικασιών είναι ένα χρόνιο πρόβλημα που, ανεξαρτήτως κυβερνητικών σχεδιασμών, επιβαρύνει τους πολίτες.
Οι Δήμοι “ανίσχυροι” απέναντι στην κεντρική εξουσία;
Το κυρίαρχο ζήτημα που αναδεικνύει ο κ. Παρούτογλου είναι κατά πόσο αυτή η εξέλιξη καθιστά τους δήμους ανίσχυρους απέναντι στην κεντρική εξουσία. Η κριτική του είναι σαφής: η μεταφορά των Πολεοδομιών στο ΥΠΕΝ ερμηνεύεται ως μια κίνηση που περιορίζει την αυτονομία και τις αρμοδιότητες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Το επιχείρημα της εγγύτητας, δηλαδή ότι οι υπηρεσίες πρέπει να βρίσκονται κοντά στον πολίτη, είναι ισχυρό. Ωστόσο, αναρωτιέται κανείς γιατί αυτή η εγγύτητα δεν έχει μεταφραστεί σε καθολική αποτελεσματικότητα μέχρι τώρα. Αν η λειτουργία των ΥΔΟΜ στους δήμους ήταν πράγματι υποδειγματική, η επιχειρηματολογία της κυβέρνησης θα ήταν πολύ πιο αδύναμη.
Διαφθορά, υποστελέχωση, χαμηλή βαθμολογία: Πρόσχημα ή πραγματικότητα;
Ο Δήμαρχος Αλμωπίας αναγνωρίζει ότι η κυβέρνηση φαίνεται αποφασισμένη να προχωρήσει τη διαδικασία, επικαλούμενη ως πρόσχημα τη διαφθορά, την υποστελέχωση και τη χαμηλή βαθμολογία του συνόλου των πολεοδομιών της χώρας από τους πολίτες. Εδώ, ο κ. Παρούτογλου είναι ιδιαίτερα αιχμηρός. Αν και δεν αρνείται την ύπαρξη των προβλημάτων, υποστηρίζει ότι τα συμπεράσματα αυτά, ίσως βασίζονται σε πραγματικά γεγονότα, πλην όμως η διαφθορά αφορά το κράτος συνολικότερα και όχι μόνο μια συγκεκριμένη εργασιακή ομάδα. Αυτή η δήλωση, αν και εν μέρει ορθή, παραβλέπει το γεγονός ότι οι Πολεοδομίες, λόγω της φύσης του αντικειμένου τους (οικοδομικές άδειες, πολεοδομικές ρυθμίσεις), αποτελούν συχνά το επίκεντρο τέτοιων φαινομένων. Η γενίκευση του προβλήματος της διαφθοράς στο σύνολο του κράτους, ενώ είναι αληθής, δεν αναιρεί την ανάγκη για άμεσες και στοχευμένες παρεμβάσεις σε τομείς που έχουν αποδεδειγμένα προβλήματα.
Το δημόσιο συμφέρον και οι άμεσες λύσεις του Δήμου Αλμωπίας – Μπορούν να γίνουν παράδειγμα;
Ο κ. Παρούτογλου τονίζει ότι η θέση του συναρτάται με το δημόσιο συμφέρον, προτάσσοντας το συμφέρον των πολιτών. Για να τεκμηριώσει την προσήλωσή του σε αυτόν τον στόχο, αναφέρει συγκεκριμένες κινήσεις που έχουν γίνει στον Δήμο Αλμωπίας:
- Μεταφορά της πολεοδομίας δίπλα στην τεχνική υπηρεσία: Μια κίνηση που στοχεύει στην καλύτερη συνεργασία και αλληλοτροφοδότηση μεταξύ συσχετιζόμενων υπηρεσιών.
- Πρόσληψη 2 μηχανικών για 2 χρόνια αποκλειστικά στην πολεοδομία: Μια άμεση και πρακτική λύση στην υποστελέχωση, με στόχο την ολοκλήρωση εκκρεμοτήτων πολλών ετών, ίσως και δεκαετιών.
Αυτές οι ενέργειες, αν και αξιέπαινες για τον Δήμο Αλμωπίας, αναδεικνύουν ταυτόχρονα το μεγαλύτερο πρόβλημα: γιατί δεν έχουν γίνει καθολική πρακτική σε όλους τους δήμους της χώρας εδώ και χρόνια; Η ανάγκη για προσλήψεις και η ύπαρξη εκκρεμοτήτων δεκαετιών υποδεικνύουν μια διαχρονική αδυναμία του συστήματος, την οποία οι επιμέρους καλές πρακτικές, όπως αυτή του Δήμου Αλμωπίας, δεν αρκούν για να επιλύσουν σε εθνικό επίπεδο.
Κάλεσμα σε κοινωνικό διάλογο: “Πεδίο δόξης λαμπρό”, αλλά με αυτοκριτική;
Κλείνοντας την ανάρτησή του, ο Δήμαρχος Αλμωπίας απευθύνει κάλεσμα σε όλους τους θεσμικούς φορείς για κοινωνικό διάλογο, πριν οι αλλαγές πάρουν μορφή επιβολής. Η έκφραση «σε αυτήν τη μάχη όλοι είναι ευπρόσδεκτοι» και «η ενιαία έκφραση θέσεων προέχει» υπογραμμίζει την ανάγκη για συλλογική αντίδραση. Η πίστη του κ. Παρούτογλου ότι η παρέμβαση στο κεντρικό κράτος μπορεί να γίνει μόνο με συλλογικότητα και τεκμηρίωση των επιχειρημάτων είναι απολύτως σωστή. Ωστόσο, για να είναι αποτελεσματική αυτή η συλλογικότητα, ίσως θα πρέπει να συνοδευτεί και από μια ειλικρινή αυτοκριτική της Τοπικής Αυτοδιοίκησης για τις δικές της ευθύνες στη σημερινή κατάσταση των Πολεοδομιών. Το «πεδίο δόξης λαμπρό» είναι, πράγματι, παρόν, αλλά η μάχη για ένα καλύτερο σύστημα δόμησης απαιτεί όχι μόνο αντίσταση στην κεντρικοποίηση, αλλά και δέσμευση για ριζικές βελτιώσεις στο υπάρχον μοντέλο λειτουργίας των δήμων.
Συνολικά, η ανάρτηση του Δημάρχου Αλμωπίας Νίκου Παρούτογλου αποτελεί μια σημαντική παρέμβαση στον δημόσιο διάλογο για το μέλλον των Πολεοδομιών. Αναδεικνύει τις ανησυχίες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης για την αποδυνάμωσή της, αλλά ταυτόχρονα, μέσα από τις δικές του αναφορές, υπογραμμίζει τις διαχρονικές αδυναμίες που έχουν οδηγήσει την κυβέρνηση στην αναζήτηση ριζικών λύσεων. Το μέλλον των Πολεοδομιών παραμένει αβέβαιο, αλλά η φωνή του κ. Παρούτογλου προσθέτει μια κρίσιμη διάσταση στη συζήτηση, τονίζοντας την ανάγκη για προσεκτική σκέψη και διάλογο πριν από κάθε ριζική μεταβολή.
Ο Δήμαρχος Αλμωπίας «κρούει τον κώδωνα»
