Η Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης και Αποχέτευσης Αλμωπίας (ΔΕΥΑ Αλμωπίας) εξέδωσε το Ενημερωτικό Τεύχος Καταναλωτών για το έτος 2024, επιχειρώντας να σκιαγραφήσει μια εικόνα βελτίωσης της ποιότητας των υπηρεσιών και της λειτουργικής της οργάνωσης. Ενώ η έκθεση του Προέδρου, Παύλου Χρυσίδη, και του Διευθυντή, Αναστασίου Παναγιωτελίδη, σκιαγραφεί μια σειρά από δράσεις και έργα, μια πιο προσεκτική ματιά στα οικονομικά στοιχεία αναδεικνύει τις διαχρονικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι ΔΕΥΑ στη χώρα, και ιδίως την αγωνιώδη προσπάθεια για βιωσιμότητα.
Υποσχέσεις και Δράσεις: Το Επιχειρησιακό Σχέδιο της ΔΕΥΑΑ
Ο βασικός στόχος της ΔΕΥΑ Αλμωπίας, όπως διατυπώνεται, είναι η βελτίωση της ποιότητας του νερού και η απρόσκοπτη παροχή του σε όλους τους καταναλωτές, καθώς και η κατασκευή έργων για την αναβάθμιση των δικτύων ύδρευσης και αποχέτευσης στην Αριδαία και τις Κοινότητες του Δήμου.
Το ενημερωτικό τεύχος απαριθμεί 19 σημεία σχετικά με την οργάνωση της λειτουργίας της Επιχείρησης το 2024. Μεταξύ αυτών ξεχωρίζουν:
- Η διάθεση πιστώσεων και η συγκρότηση επιτροπών, δείγμα μιας προσπάθειας για θεσμική λειτουργία.
- Η σύνταξη Υπηρεσιακού Σχεδίου Δράσης στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα του Δήμου, υποδηλώνοντας προγραμματισμό.
- Η έγκριση μελέτης ανθρακικού αποτυπώματος και κοστολόγησης-τιμολόγησης υπηρεσιών ύδατος, ένα βήμα προς μια πιο σύγχρονη και περιβαλλοντικά ευαίσθητη προσέγγιση.
- Ο προγραμματισμός προσλήψεων, κρίσιμος για την ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού.
- Η ψήφιση ρύθμισης ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων των καταναλωτών και η βεβαίωση μη ρυθμισμένων χρεών στη ΔΟΥ Έδεσσας, ενέργειες που αποσκοπούν στην εξυγίανση των οικονομικών.
- Η έγκριση ισολογισμού και απολογισμού του 2023 και η ψήφιση Τεχνικού Προγράμματος και Προϋπολογισμού για το 2025, σημάδια τυπικής λογοδοσίας.
- Η συμμετοχή στην Ενεργειακή Κοινότητα Πολιτών της Κεντρικής Μακεδονίας στο πλαίσιο του Προγράμματος «Απόλλων», μια κίνηση προς την εξοικονόμηση ενέργειας.
- Η έκδοση λογαριασμών ανά τρίμηνο («δύο έναντι και δύο εκκαθαριστικοί») για τη διευκόλυνση των καταναλωτών και τον συχνότερο έλεγχο των υδρομετρητών.
Στην πράξη, η ΔΕΥΑΑ αναφέρει σημαντικά έργα και παρεμβάσεις:
- Αντικατάσταση δικτύων υδροδότησης σε Μοναστηράκι και Μεγαπλάτανο, καθώς και η έναρξη εργασιών αντικατάστασης του εσωτερικού δικτύου ύδρευσης της Αριδαίας.
- Κατασκευή γεώτρησης στο Λουτράκι για την εξυπηρέτηση Πιπεριάς και Τσακώνων.
- Καθαρισμοί και περιφράξεις δεξαμενών σε Λουτράκι και Βορεινό.
- Συνεχείς ποιοτικοί έλεγχοι του πόσιμου ύδατος (μικροβιολογικοί, φυσικοχημικοί, φυτοφαρμάκων, ραδιενέργειας, βαρέων μετάλλων) και χλωριώσεις/απολυμάνσεις δικτύων και δεξαμενών – κρίσιμες ενέργειες για τη δημόσια υγεία.
- Συντήρηση και αποκατάσταση ηλεκτρομηχανολογικών βλαβών σε γεωτρήσεις και αντλιοστάσια (Νεοχώρι, Αριδαία, Μοναστηράκι, Δωροθέα-Αγάθη, Κωνσταντία, Εξαπλάτανος).
- Αντικατάσταση 590 χαλασμένων υδρομέτρων, μια απαραίτητη ενέργεια για την ορθή καταμέτρηση και τιμολόγηση.
- Καθαρισμός δικτύων αποχέτευσης (ομβρίων και ακαθάρτων υδάτων) μήκους 3.700 μέτρων και 170 φρεατίων, και κατασκευή 8 νέων φρεατίων όμβριων υδάτων.
- Αποκατάσταση βλαβών και τοποθέτηση νέων πυροσβεστικών κρουνών.
- Πραγματοποίηση 18 συνδέσεων ύδρευσης και 8 νέων συνδέσεων αποχέτευσης.
- Κατάργηση 27 παράνομων παροχών, ένα σημαντικό βήμα προς την πάταξη της σπατάλης και της αδικίας.
- Αντιμετώπιση συνολικά 625 βλαβών στα δίκτυα ύδρευσης και 81 βλαβών στα δίκτυα αποχέτευσης, αποδεικνύοντας την καθημερινή αγώνα του προσωπικού.
Οικονομικά Δεδομένα: Η Σκληρή Πραγματικότητα των Αριθμών
Ενώ οι παραπάνω δράσεις είναι αναμφίβολα θετικές και αναγκαίες, ο Ισολογισμός της ΔΕΥΑ Αλμωπίας για το 2024 προσφέρει μια πιο ψύχραιμη, αλλά και ανησυχητική εικόνα.
Ο κύκλος εργασιών (πωλήσεις) για το 2024 ανήλθε σε 1.068.633,47 ευρώ, με μικτά αποτελέσματα (ζημίες) εκμετάλλευσης της τάξης των 1.055.500,11 ευρώ μετά την αφαίρεση του κόστους πωλήσεων. Παρόλο που «άλλα έσοδα εκμετάλλευσης» ύψους 2.146.649,64 ευρώ ανεβάζουν το σύνολο στα 3.202.149,75 ευρώ, τα έξοδα διοικητικής λειτουργίας (1.896.417,12 ευρώ) και τα έξοδα λειτουργίας διάθεσης (1.021.147,68 ευρώ) είναι δυσανάλογα υψηλά, οδηγώντας σε μερικές ζημίες εκμετάλλευσης ύψους 284.584,95 ευρώ.
Μετά την προσθήκη έκτακτων αποτελεσμάτων (έκτακτα και ανόργανα έσοδα 171.082,13 ευρώ) και την αφαίρεση έκτακτων και ανόργανων εξόδων (219.905,06 ευρώ) και αποσβέσεων, η ΔΕΥΑΑ καταλήγει σε καθαρά αποτελέσματα (ζημίες) χρήσεως εις νέο ύψους 11.344,88 ευρώ.
Το πιο ανησυχητικό στοιχείο, ωστόσο, βρίσκεται στις υποχρεώσεις. Ενώ τα ίδια κεφάλαια ανέρχονται σε 8.144.662,63 ευρώ, οι συνολικές υποχρεώσεις φτάνουν τα 10.325.109,91 ευρώ. Ειδικότερα, οι προμηθευτές οφείλουν 9.073.662,84 ευρώ, ένα τεράστιο ποσό που δείχνει ένα χρόνιο πρόβλημα ρευστότητας και καθυστερήσεων πληρωμών. Η βεβαίωση ληξιπρόθεσμων οφειλών στη ΔΟΥ και οι ρυθμίσεις προς αυτήν και τους προμηθευτές, αν και αναγκαίες, υποδεικνύουν το βάθος του προβλήματος.
Κριτική Αποτίμηση: Αναγκαίες Μεταρρυθμίσεις και Διαφάνεια
Είναι εμφανές ότι η ΔΕΥΑ Αλμωπίας καταβάλλει προσπάθειες για τον εκσυγχρονισμό και τη βελτίωση των υπηρεσιών της, κάτι που είναι προς όφελος των δημοτών. Ωστόσο, η χρόνια οικονομική αιμορραγία που αποτυπώνεται στον ισολογισμό, με τις υπέρογκες οφειλές προς προμηθευτές, αποτελεί τροχοπέδη για την πραγματική βιωσιμότητα και ανάπτυξη. Η μικρή ζημία των 11.344,88 ευρώ για το 2024, αν και οριακή, υποδηλώνει ότι η επιχείρηση κινείται στην κόψη του ξυραφιού.
Η αποτελεσματικότητα της αξιολόγησης του προσωπικού, η βέλτιστη αξιοποίηση των πόρων και η διαφάνεια στις προμήθειες είναι κρίσιμες για να αντιμετωπιστεί το ζήτημα των λειτουργικών εξόδων. Οι ρυθμίσεις οφειλών είναι προσωρινές λύσεις. Η ΔΕΥΑ Αλμωπίας, όπως και άλλες ΔΕΥΑ στην Ελλάδα, χρειάζεται ένα συνολικότερο σχέδιο οικονομικής εξυγίανσης που θα ξεπερνά τις απλές διευθετήσεις και θα εστιάζει στην αύξηση της εισπραξιμότητας, τον εξορθολογισμό των δαπανών και την αποδοτική διαχείριση. Μόνο τότε οι τεχνικές βελτιώσεις θα έχουν ουσιαστικό αντίκτυπο και η υπόσχεση για απρόσκοπτη και ποιοτική παροχή νερού θα γίνει πλήρως πραγματικότητα.
Θα καταφέρει η ΔΕΥΑ Αλμωπίας να μετατρέψει τις ζημίες σε κέρδη και να εξυγιάνει πλήρως τα οικονομικά της, ώστε να διασφαλίσει ένα βιώσιμο μέλλον για τις υπηρεσίες ύδρευσης και αποχέτευσης των κατοίκων της περιοχής;