Δημήτριος ο Γραμματικός: Ο Άγνωστος Άγιος του του Κάτω Γραμματικού Έδεσσας
Στα βάθη της Τουρκοκρατίας, ένα μικρό χωριό του Δήμου Έδεσσας, το Κάτω Γραμματικό, έκρυβε μια ιστορία πίστης και θυσίας που ήρθε στο φως μόλις τα τελευταία χρόνια. Πρόκειται για την ιστορία του Δημητρίου του Γραμματικού, ενός νεαρού άνδρα που, παρά την αφάνεια του, τιμάται πλέον ως Άγιος, δίνοντας μάλιστα το όνομά του στο ίδιο το χωριό.

Ο Δημήτριος ήταν για την εποχή του ένας αρκετά “γραμματιζούμενος” νέος, στον οποίο κατέφευγαν όλοι οι συγχωριανοί του για οτιδήποτε γραπτό χρειαζόταν. Παράλληλα, διέθετε και καλλίφωνη ψαλτική, υπηρετώντας στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου, η οποία σήμερα δεν σώζεται. Δίπλα στην εκκλησία βρισκόταν ο πύργος του τοπικού πασά. Η κόρη του πασά, μαγεμένη από τη μελωδική φωνή του ψάλτη, ένιωσε έναν ισχυρό έρωτα για τον Δημήτριο.

Ο πασάς, πληροφορούμενος τα αισθήματα της κόρης του, κάλεσε τον Δημήτριο στον πύργο του και του πρότεινε να παντρευτεί την κόρη του, με μία και μοναδική προϋπόθεση: να αλλαξοπιστήσει. Ο Δημήτριος, ακλόνητος στην πίστη του, αρνήθηκε την πρόταση. Η άρνησή του οδήγησε σε μια τραγική κατάληξη. Ο πασάς διέταξε τη σύλληψη και τον απαγχονισμό του σε έναν πλάτανο, μόλις 200 μέτρα μακριά από το χωριό. Οι Χριστιανοί του χωριού παρέλαβαν το μαρτυρικό σώμα του Δημητρίου και το έθαψαν λίγα μέτρα πιο πέρα από το σημερινό παρεκκλήσι της Αναλήψεως.

Η Ανακάλυψη και η Ευωδία των Οστών

Η ιστορία του Αγίου Δημητρίου παρέμεινε για αιώνες θαμμένη στη σιωπή, μέχρι το 2014. Τότε, ο Μητροπολίτης Φλωρίνης Θεόκλητος, στην δικαιοδοσία του οποίου ανήκει το Κάτω Γραμματικό, επισκέφθηκε την περιοχή. Με την παρουσία του, πραγματοποιήθηκε η αποκάλυψη των οστών του Αγίου, τα οποία, σύμφωνα με τις μαρτυρίες, ευωδίαζαν μύρο, επιβεβαιώνοντας την αγιότητά του. Σήμερα, στον ίδιο χώρο, βρίσκεται ο τάφος του Αγίου Δημητρίου.

Ένα ακόμα θαύμα συνδέεται με το Κάτω Γραμματικό και τον Άγιο Δημήτριο: κάθε φορά που γιορτάζει το παρεκκλήσι της Αναλήψεως, το αγίασμα που βρίσκεται εκεί αναβλύζει λάδι, ένα φαινόμενο που ενισχύει την πίστη και την ευλάβεια των κατοίκων.

Ο Δημήτριος ο Γραμματικός, ο “άγνωστος” Άγιος που μαρτύρησε για την πίστη του, είναι πλέον ο προστάτης του χωριού, το οποίο, μάλιστα, πήρε από αυτόν το όνομά του. Είναι αξιοσημείωτο ότι στην ευρύτερη περιοχή της Βεγορίτιδας, όλες οι εκκλησίες που είναι αφιερωμένες στον Άγιο Δημήτριο βρίσκονται στο Γραμματικό, σηματοδοτώντας τον τόπο του μαρτυρίου του. Το Κάτω Γραμματικό, πέρα από τον Άγιο Δημήτριο, έχει προσφέρει στην Ορθοδοξία και μια ακόμα σημαντική προσωπικότητα: τον Πατριάρχη Χρύσανθο.

Δημήτριος ο Γραμματικός: Ο Άγνωστος Άγιος του του Κάτω Γραμματικού Έδεσσας

Δημήτριος ο Γραμματικός: Ο Άγνωστος Άγιος του του Κάτω Γραμματικού Έδεσσας