ΔΕΥΑ Πέλλας: Η Επιτακτική Ανάγκη για Οικονομική Εξυγίανση και Κοινωνική Δικαιοσύνη
Η πρόσφατη ανακοίνωση της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ) Πέλλας, η οποία προβλέπει διακοπή παροχής νερού για τους χρόνιους οφειλέτες και τη βεβαίωση των λογαριασμών στην Εφορία, δεν είναι απλώς μια διαχειριστική κίνηση, αλλά αποτελεί μια αναγκαία και στρατηγική απόφαση που στοχεύει στην εξυγίανση, τη βιωσιμότητα και την αποκατάσταση της ισονομίας. Η ενέργεια αυτή έρχεται να επιλύσει ένα πολύπλευρο πρόβλημα που, όπως αποδεικνύεται από τις δηλώσεις του Προέδρου της ΔΕΥΑΠ, κ. Κώστα Κεχαγιαδάκη, έχει λάβει ανησυχητικές διαστάσεις.
Το Φαινόμενο των «Καταναλωτών Δύο Ταχυτήτων»: Μια Χρόνια Αδικία που Πρέπει να Τερματιστεί
Στο επίκεντρο της απόφασης βρίσκεται η πάταξη του «χρόνιου φαινομένου των καταναλωτών δύο ταχυτήτων». Αυτό δεν είναι ένα απλό γραφειοκρατικό ζήτημα, αλλά μια κατάφορη αδικία που υπονομεύει την κοινωνική συνοχή και την εμπιστοσύνη προς τους θεσμούς. Για χρόνια, οι συνεπείς πολίτες και επιχειρήσεις πλήρωναν ανελλιπώς τους λογαριασμούς τους, διασφαλίζοντας την εύρυθμη λειτουργία της ΔΕΥΑ, ενώ μια μερίδα ασυνεπών οφειλετών εκμεταλλευόταν την αδράνεια του συστήματος, συσσωρεύοντας χρέη χωρίς συνέπειες.
Αυτή η κατάσταση όχι μόνο δημιουργεί ένα αίσθημα αδικίας στους συνεπείς, οι οποίοι βλέπουν τις προσπάθειές τους να απαξιώνονται, αλλά επιβαρύνει άμεσα και έμμεσα το σύνολο των δημοτών. Οι απώλειες εσόδων από τους κακοπληρωτές μεταφράζονται σε περιορισμένες επενδύσεις, δυσκολίες στη συντήρηση υποδομών, και πιθανώς, σε μελλοντικές αυξήσεις τιμολογίων για όλους, προκειμένου να καλυφθούν τα κενά. Η ΔΕΥΑΠ, με αυτή την κίνηση, δηλώνει ξεκάθαρα ότι η ισονομία και η τήρηση των υποχρεώσεων είναι αδιαπραγμάτευτες αρχές. Η δυνατότητα ρύθμισης των οφειλών, με την επιλογή εφάπαξ καταβολής του 50% και ρύθμισης του υπολοίπου, δείχνει την πρόθεση να διευκολυνθούν οι οφειλέτες που επιθυμούν να συμμορφωθούν, διαχωρίζοντας έτσι τους πραγματικά αδυνατούντες από τους «στρατηγικούς» κακοπληρωτές.
Η Οικονομική Λαιμητόμος: 10 Εκατομμύρια Ευρώ Ανείσπρακτα και οι Συνέπειες
Οι αριθμοί είναι αμείλικτοι και αποκαλύπτουν το μέγεθος της κρίσης που αντιμετωπίζει η ΔΕΥΑ Πέλλας. Οι συνολικές οφειλές πολιτών και επιχειρήσεων αγγίζουν τα 10 εκατομμύρια ευρώ. Αυτό το αστρονομικό ποσό, αντί να εισρέει στα ταμεία της επιχείρησης για την κάλυψη λειτουργικών εξόδων και επενδύσεων, παραμένει ανείσπρακτο, οδηγώντας σε χρηματοοικονομική ασφυξία. Όπως τονίζει ο κ. Κεχαγιαδάκης, σε κάποιους μήνες, οι εισπράξεις δεν επαρκούν ούτε καν για τις βασικές ανάγκες της επιχείρησης.
Αυτή η κατάσταση δεν είναι στιγμιαία. Αποτελεί το απότοκο μιας μακρόχρονης αδράνειας 13 ετών από προηγούμενες διοικήσεις, οι οποίες δεν προέβησαν στις απαραίτητες κινήσεις για τη διασφάλιση των εσόδων και, κατ’ επέκταση, της βιωσιμότητας της επιχείρησης. Η σημερινή διοίκηση βρίσκεται αντιμέτωπη με μια δύσκολη κληρονομιά και καλείται να λάβει γενναίες αποφάσεις για να ανατρέψει την πορεία προς τον οικονομικό εκτροχιασμό. Η είσπραξη έστω και ενός μέρους αυτών των οφειλών θα προσφέρει μια ουσιαστική «ανάσα», επιτρέποντας στη ΔΕΥΑΠ να ανταποκριθεί στις τρέχουσες υποχρεώσεις της και να επενδύσει στο μέλλον.
Το Διπλό Βάρος: Ενεργειακό Κόστος και Ελλείψεις Υποδομών
Πέρα από τις ανείσπρακτες οφειλές, η ΔΕΥΑ Πέλλας αντιμετωπίζει δύο ακόμα κρίσιμες προκλήσεις που επιδεινώνουν την οικονομική της κατάσταση:
- Εκτόξευση Ενεργειακού Κόστους: Το κόστος ηλεκτρικής ενέργειας έχει εκτοξευθεί από 1,5 εκατομμύρια ευρώ σε 2,2 εκατομμύρια ευρώ. Αυτή η τεράστια αύξηση, η οποία οφείλεται κυρίως στην παγκόσμια ενεργειακή κρίση, επιβαρύνει δυσανάλογα τον προϋπολογισμό της επιχείρησης. Η ενέργεια είναι βασικό λειτουργικό έξοδο για μια ΔΕΥΑ, καθώς απαιτείται για την άντληση, επεξεργασία και διανομή του νερού. Η μη κάλυψη αυτού του κόστους από τα έσοδα θέτει σε κίνδυνο την παροχή της υπηρεσίας.
- Απουσία Μετρητών σε Δημοτικές Ενότητες: Το γεγονός ότι «κάποιες δημοτικές ενότητες δεν έχουν ρολόγια» συνιστά ένα σοβαρό ζήτημα έλλειψης δικαιοσύνης και ορθολογικής διαχείρισης. Χωρίς μετρητές, η χρέωση βασίζεται σε εκτιμήσεις ή πάγιες χρεώσεις, οδηγώντας σε:
- Ανισότητα: Οι πολίτες που καταναλώνουν λιγότερο πιθανόν να επιβαρύνονται περισσότερο από αυτούς που καταναλώνουν πολύ.
- Σπατάλη: Η απουσία μέτρησης δεν δίνει κίνητρο για εξοικονόμηση νερού, με αποτέλεσμα την άσκοπη κατανάλωση ενός πολύτιμου πόρου.
- Δυσκολία Ελέγχου: Η ΔΕΥΑΠ δεν μπορεί να έχει ακριβή εικόνα των απωλειών ή των υπερκαταναλώσεων, καθιστώντας δύσκολο τον εντοπισμό προβλημάτων στο δίκτυο. Η τοποθέτηση μετρητών είναι απαραίτητη για την ακριβή καταγραφή της κατανάλωσης, τη δίκαιη τιμολόγηση και την ενθάρρυνση της υπεύθυνης χρήσης του νερού.
Η Ανάγκη Αναπροσαρμογής Τιμολογίων και η Πολιτική Πίεση
Ο κ. Κεχαγιαδάκης αναφέρθηκε επίσης στο ζήτημα των χαμηλών τιμολογίων της επιχείρησης, τονίζοντας ότι «θα πρέπει κάποια στιγμή να υπάρξει αναπροσαρμογή». Αυτό αποτελεί ένα ευαίσθητο πολιτικά θέμα, καθώς κάθε αύξηση τιμολογίων είναι impopular. Ωστόσο, η αλήθεια είναι ότι τα τιμολόγια πρέπει να αντικατοπτρίζουν το πραγματικό κόστος παροχής της υπηρεσίας. Ένα κόστος που περιλαμβάνει:
- Ενέργεια για άντληση και διανομή.
- Συντήρηση και αναβάθμιση δικτύων.
- Μισθοδοσία προσωπικού.
- Αποσβέσεις και επενδύσεις.
Η χρόνια διατήρηση τιμολογίων κάτω του κόστους λειτουργίας, σε συνδυασμό με τις τεράστιες ανείσπρακτες οφειλές και την εκτόξευση του ενεργειακού κόστους, είναι μια συνταγή για οικονομική κατάρρευση. Η αναπροσαρμογή, εφόσον γίνει με διαφάνεια, αιτιολογημένα και με κοινωνικά ευαίσθητο τρόπο (π.χ., κλιμακωτές χρεώσεις, κοινωνικά τιμολόγια για ευάλωτες ομάδες), είναι ένα απαραίτητο βήμα για τη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας της ΔΕΥΑ και της ποιότητας των υπηρεσιών.
Επιπλέον, η αναφορά σε «νεότερες οδηγίες από πλευράς πολιτείας, η οποία πλέον ασκεί ασφυκτικό έλεγχο στη διαχείριση των ΔΕΥΑ», υποδηλώνει ότι η κεντρική διοίκηση έχει αντιληφθεί την κρίσιμη κατάσταση των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και πιέζει για την οικονομική τους εξυγίανση. Αυτό παρέχει ένα πρόσθετο κίνητρο και νομιμοποίηση στις ενέργειες της ΔΕΥΑ Πέλλας.
Η Επιτακτική Ανάγκη για Οικονομική Εξυγίανση και Κοινωνική Δικαιοσύνη
Τα Μέτρα και ο Στόχος: Διακοπή, Βεβαίωση, Εξυγίανση
Τα μέτρα που ανακοινώθηκαν είναι σαφή και στοχευμένα:
- Διακοπή Παροχής Νερού για Οφειλέτες άνω των €300: Αυτό το μέτρο είναι ο πιο άμεσος και αποτελεσματικός τρόπος πίεσης για την τακτοποίηση των οφειλών. Η παροχή νερού είναι μια βασική ανάγκη, και η διακοπή της αποτελεί ένα ισχυρό κίνητρο για συμμόρφωση. Ωστόσο, η ΔΕΥΑΠ δεν ενεργεί αδιάλλακτα. Δίνει τη δυνατότητα ρύθμισης των οφειλών έως τέλη Ιουνίου, αναγνωρίζοντας ότι ο στόχος είναι η είσπραξη και όχι η τιμωρία. Η πρόβλεψη για εφάπαξ καταβολή του 50% και ρύθμιση του υπολοίπου είναι μια ευέλικτη λύση που μπορεί να διευκολύνει πολλούς οφειλέτες.
- Βεβαίωση Οφειλών στη Δ.Ο.Υ. και Διακοπή για «Στρατηγικούς» Κακοπληρωτές: Για όσους επιλέγουν να αγνοήσουν τις προειδοποιήσεις και τις ευκαιρίες ρύθμισης, η ΔΕΥΑΠ θα προχωρά στην αναγκαστική είσπραξη μέσω της Εφορίας. Αυτό σημαίνει ότι οι οφειλές θα μετατραπούν σε δημόσια έσοδα και θα μπορούν να εισπραχθούν με όλα τα νόμιμα μέσα που διαθέτει το δημόσιο (π.χ., συμψηφισμοί, κατασχέσεις). Η στόχευση στους «στρατηγικούς» κακοπληρωτές υποδηλώνει ότι η ΔΕΥΑΠ διαθέτει τα στοιχεία για να διαχωρίσει αυτούς που πραγματικά αδυνατούν να πληρώσουν (στους οποίους δίνεται η ευκαιρία ρύθμισης) από εκείνους που αρνούνται συστηματικά να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους.
Η έμφαση στην τάχιστη εφαρμογή των διαδικασιών δείχνει την αποφασιστικότητα της διοίκησης να μην επιτρέψει περαιτέρω διαιώνιση του προβλήματος.
Συμπέρασμα: Ένα Βήμα προς την Υπευθυνότητα και τη Βιώσιμη Ανάπτυξη
Συνοψίζοντας, οι αποφάσεις της ΔΕΥΑ Πέλλας δεν είναι απλά διαχειριστικές, αλλά αντικατοπτρίζουν μια φιλοσοφία υπευθυνότητας και βιώσιμης ανάπτυξης. Αντιμετωπίζουν ένα χρόνιο πρόβλημα οικονομικής αιμορραγίας που υπονομεύει την ικανότητα της επιχείρησης να παρέχει ποιοτικές υπηρεσίες. Η είσπραξη των 10 εκατομμυρίων ευρώ σε ανείσπρακτες οφειλές, σε συνδυασμό με την αντιμετώπιση του αυξημένου ενεργειακού κόστους και την αναβάθμιση των υποδομών (όπως η τοποθέτηση μετρητών), θα δώσει στη ΔΕΥΑΠ την οικονομική ανάσα που χρειάζεται για να σταθεί στα πόδια της.
Πρόκειται για μια κίνηση που, αν και μπορεί να προκαλέσει αρχικές αντιδράσεις, είναι απαραίτητη για την αποκατάσταση της ισονομίας μεταξύ των πολιτών, την διασφάλιση της οικονομικής υγείας μιας κρίσιμης δημοτικής επιχείρησης και, εν τέλει, τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων της Πέλλας μέσω της απρόσκοπτης και αποδοτικής παροχής νερού. Η επιτυχία αυτών των μέτρων θα εξαρτηθεί από την αποφασιστικότητα της διοίκησης και τη συνεργασία των πολιτών για την εξόφληση των οφειλών τους.
ΔΕΥΑ Πέλλας: Η Επιτακτική Ανάγκη για Οικονομική Εξυγίανση και Κοινωνική Δικαιοσύνη
ΔΕΥΑ Πέλλας