Αναλυτική Ενημέρωση για την Πορεία του Μέτρου 23
Το Μέτρο 23 «Παροχή πρόσθετης βοήθειας σε γεωργούς που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές» του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) 2014-2022, βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, με στόχο την παροχή έκτακτης προσωρινής στήριξης ρευστότητας στους αγρότες που έχουν υποστεί ζημιές από φυσικές καταστροφές μετά την 1η Ιανουαρίου 2024. Ακολουθεί αναλυτική ενημέρωση για την πορεία του διοικητικού ελέγχου των αιτήσεων στήριξης-πληρωμής και την ένταξη πράξεων των παραγωγών.
Θεσμικό Πλαίσιο και Αρμοδιότητες
Η υλοποίηση του Μέτρου 23 βασίζεται σε ένα σαφές θεσμικό πλαίσιο, το οποίο διασφαλίζει τη διαφάνεια και την ορθή εφαρμογή του:
- Ορισμός Ενδιάμεσου Φορέα: Με την Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) 99026/11-04-2025 (ΦΕΚ Β΄ 1947, 23-04-2025), η Μονάδα Παρακολούθησης Παρεμβάσεων Πυλώνα Ι της Ειδικής Υπηρεσίας Εφαρμογής Άμεσων Ενισχύσεων και Τομεακών Παρεμβάσεων (ΕΥΕ ΑΕΤΠ) του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ) ορίστηκε ως Ενδιάμεσος Φορέας για την εφαρμογή του Μέτρου Μ23.
- Πλαίσιο Εφαρμογής του Μέτρου: Η Υπουργική Απόφαση (ΥΑ) 148058/04-06-2025 (ΦΕΚ Β΄ 2858, 06-06-2025) του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων καθόρισε το λεπτομερές πλαίσιο εφαρμογής του Μέτρου 23. Η ΥΑ περιλαμβάνει κάθε πτυχή της διαδικασίας, από τον ενισχυόμενο σκοπό και τους αρμόδιους φορείς, μέχρι τα κριτήρια επιλεξιμότητας, το ύψος ενίσχυσης ανά τομέα και καλλιέργεια, τη διαδικασία υποβολής αιτήσεων, τους διοικητικούς και επιτόπιους ελέγχους, την καταβολή ενίσχυσης και την ανάκτηση αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών.
- Πρόσκληση Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος: Η σχετική Πρόσκληση της Παρέμβασης εκδόθηκε από την ΕΥΕ ΑΕΤΠ με αριθμό 156971/12-06-2025 (ΑΔΑ: ΨΗΠΠ4653ΠΓ-ΒΟ1), και έχει τροποποιηθεί διαδοχικά με τις αποφάσεις 158577/13-6-2025 (ΑΔΑ: 6ΞΘΩ4653ΠΓ-2Γ9), 163445/18-6-2025 (ΑΔΑ: 6Χ8Β465ΠΓ-4ΘΒ) και 173574/27-6-2025 (ΑΔΑ: ΕΔΩΤ4653ΠΓ-5ΥΑ).
Διοικητικός Έλεγχος και Πίνακες Αποτελεσμάτων
Το Μέτρο 23, ως έκτακτο μέτρο ρευστότητας, έχει προκαλέσει σειρά ερωτημάτων και διευκρινίσεων. Ακολουθούν σημαντικές πληροφορίες σχετικά με τον διοικητικό έλεγχο και τους πίνακες αιτήσεων:
- Πίνακας Προέγκρισης: Σύμφωνα με την 3η Τροποποίηση της Πρόσκλησης (173574/27-6-2025), δημιουργήθηκε και αναρτήθηκε στο Πληροφοριακό Σύστημα της Παρέμβασης ένας «πίνακας προέγκρισης παραδεκτών και μη παραδεκτών αιτήσεων στήριξης – πληρωμής» τη Δευτέρα 30 Ιουνίου 2025. Αυτός ο πίνακας αποτελεί την εκπλήρωση κανονιστικής απαίτησης βάσει του Κανονισμού (ΕΕ) 2024/3242, άρθρο 6α, σημείο 5.
- Διευκρίνιση για τους Πίνακες: Είναι σημαντικό να διευκρινιστεί ότι ο παραπάνω πίνακας είναι πρώτος πίνακας και δεν πρέπει να συγχέεται με τον «προσωρινό πίνακα παραδεκτών και μη παραδεκτών αιτήσεων στήριξης – πληρωμής». Επί του προσωρινού πίνακα, οι υποψήφιοι θα έχουν το δικαίωμα να υποβάλλουν ενδικοφανή προσφυγή ηλεκτρονικά, μέσω του Πληροφοριακού Συστήματος, εντός πέντε (5) εργάσιμων ημερών. Μετά την εξέταση των προσφυγών, θα εκδοθεί ο οριστικός πίνακας αποτελεσμάτων και θα ακολουθήσει η Ένταξη των πράξεων, σύμφωνα με το σημείο 5.4 της Πρόσκλησης.
Κριτήρια Επιλεξιμότητας και Ρόλος των ΔΑΟΚ
Τα βασικά κριτήρια επιλεξιμότητας για τους παραγωγούς είναι:
- Να είναι ενεργοί γεωργοί.
- Να είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων (ΜΑΑΕ).
- Να έχουν υποστεί καταστροφή τουλάχιστον του 30% της παραγωγής τους.
Ο ενδιάμεσος φορέας είναι υπεύθυνος για τον έλεγχο των δύο πρώτων κριτηρίων, ενώ για το τρίτο κριτήριο (ποσοστό καταστροφής) τον έλεγχο πραγματοποιούν οι Διευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας των Περιφερειακών Ενοτήτων (ΔΑΟΚ ΠΕ).
Κατά την έκδοση του πίνακα προέγκρισης στις 30 Ιουνίου 2025, ο έλεγχος από τις ΔΑΟΚ δεν είχε ολοκληρωθεί. Ως εκ τούτου, τα δεδομένα του συγκεκριμένου πίνακα βρίσκονται ακόμα υπό διαμόρφωση και υπό την αίρεση της ολοκλήρωσης των ελέγχων του κριτηρίου γ) από τις ΔΑΟΚ των ΠΕ.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι το Πληροφοριακό Σύστημα έχει σχεδιαστεί ώστε τα ύψη των υπολογιζόμενων ποσών (συνολικό, μειωμένο και τελικό ποσό ενίσχυσης) να εμφανίζονται για όλους τους υποψήφιους με επιλέξιμες καλλιέργειες ανά γεωγραφική περιοχή εφαρμογής, ανεξαρτήτως αν η αίτηση εγκριθεί τελικά ή όχι.
Περιφερειακές Διευκρινίσεις και Αντιμετώπιση Προβλημάτων
Σε σχέση με αναφορές προβλημάτων και αδυναμιών στις υπηρεσίες, δόθηκαν συγκεκριμένες διευκρινίσεις για ορισμένες Περιφέρειες:
- Περιφέρεια Αττικής: Η επιστολή αναγνώρισης συμβάντος εστάλη με το υπ’ αριθμό 812039/01-07-2025 έγγραφο. Είχε προηγηθεί επιστολή της Περιφέρειας (780726/25-06-2025) που ανέφερε προβλήματα στον διοικητικό έλεγχο (π.χ. διασταύρωση στοιχείων με αμπελοκομικό/μελισσοκομικό μητρώο, δηλώσεις συγκομιδής) και τη μη αρμοδιότητα των ΔΑΟΚ επί της καταγραφής και έκδοσης βεβαιώσεων για τη μείωση της παραγωγής.
- Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου: Η επιστολή αναγνώρισης συμβάντος διαβιβάστηκε με το υπ’ αριθμό 80798/02-07-2025 έγγραφο. Είχε προηγηθεί επιστολή της Περιφέρειας (77618/25-06-2025) που ανέφερε αδυναμία των υπηρεσιών να ανταπεξέλθουν στους διοικητικούς ελέγχους λόγω πίεσης χρόνου και αναγκαιότητας διασταυρωτικών ελέγων.
- Περιφερειακή Ενότητα Πιερίας:
- Το ακτινίδιο ενισχύεται μόνο εάν έχει πληγεί από την έντονη χαλαζόπτωση (πολύ πυκνό και μεγάλου μεγέθους χαλάζι) που σημειώθηκε αρχές Μαρτίου 2024 και μόνο στα δημοτικά διαμερίσματα Αγίου Σπυρίδωνα, Βροντούς, Κονταριώτισσας και Καρίτσας του Δήμου Δίου – Ολύμπου, καθώς και στο δημοτικό διαμέρισμα Λόφου του Δήμου Κατερίνης. Αυτά τα σημεία περιλαμβάνονται στα σχετικά έγγραφα της Αντιπεριφερειάρχη ΠΕ Πιερίας.
- Η ένταξη του ακτινιδίου προς ενίσχυση, ως μόνιμη καλλιέργεια, υπήρχε εξαρχής στον σχεδιασμό του Μέτρου 23, όπως αναφερόταν στην πρόταση για την εισαγωγή του στο ΠΑΑ 2014-2022. Η 158577/13.6.2025 Απόφαση του Γενικού Γραμματέα Ενωσιακών Πόρων & Υποδομών του ΥΠΑΑΤ αποκατέστησε την παράλειψη που επισημάνθηκε από την Αντιπεριφερειάρχη ΠΕ Πιερίας, συμπεριλαμβάνοντας τα ακτινίδια για τα συγκεκριμένα δημοτικά διαμερίσματα.
Γενική Επισήμανση
Τέλος, είναι σημαντικό να υπογραμμιστεί ότι η ενίσχυση που παρέχεται μέσω του Μέτρου 23 δεν αφορά σε δαπάνες που έχουν πραγματοποιηθεί ή θα πραγματοποιηθούν από τον γεωργό, ούτε στην αποζημίωση της ζημίας που υπέστησαν. Ο σκοπός της ενίσχυσης είναι η στήριξη της ρευστότητας των γεωργικών εκμεταλλεύσεων που επλήγησαν, προκειμένου να συνεχίσουν την παραγωγική τους δραστηριότητα και να καλύψουν άμεσες ανάγκες ρευστότητας.
Οι παραγωγοί καλούνται να παρακολουθούν στενά τις επίσημες ανακοινώσεις και το Πληροφοριακό Σύστημα για την εξέλιξη των αιτήσεών τους και την έκδοση των οριστικών πινάκων αποτελεσμάτων.
Αναλυτική Ενημέρωση για την Πορεία του Μέτρου 23
