– Τα κομματικά επιτελεία δίνουν μάχη για να πείσουν τους πολίτες να πάνε να ψηφίσουν…

– Άνετη επικράτηση της Ν.Δ. δείχνουν οι δημοσκοπήσεις- Πως θα κυμανθούν οι έδρες 

Λιγότερο από 4 μέρες απομένουν  για ν’ ανοίξουν οι ευρωκάλπες την ερχόμενη Κυριακή, 9 Ιουνίου και τα κόμματα εντείνουν τον προεκλογικό τους αγώνα, με τις τελευταίες εκστρατείες και ομιλίες αρχηγών, κορυφαίων στελεχών και υποψηφίων ευρωβουλευτών σε όλη τη χώρα. 

Ο μεγάλος φόβος όλων των κομμάτων σ’ αυτές τις εκλογές είναι η αποχή, καθώς αρκετοί πιστεύουν ότι είναι πολύ πιθανό οι ψηφοφόροι τελικά να γυρίσουν την πλάτη στην εκλογική διαδικασία και να επιλέξουν… την παραλία!

Μιας και διανύουμε την τελική ευθεία προς τις Ευρωεκλογές, τα κομματικά επιτελεία εστιάζουν στην αύξηση των ποσοστών συσπείρωσης, ενώ δίνουν μάχη να πείσουν τους πολίτες να πάνε στις κάλπες, με περιοδείες, συναντήσεις και ομιλίες. 

Ζήτησε ισχυρή εντολή!

Ο Πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης πάντως μιλώντας  σε διακαναλική συνέντευξη ζήτησε ισχυρή εντολή για να επιταχύνει η Κυβέρνηση, όπως είπε, τις μεταρρυθμίσεις για τις οποίες έχει εκλεγεί. Και πρόσθεσε ότι οι ευρωεκλογές έχουν και μια σημαντική εθνική διάσταση. «Θέλω το βράδυ των ευρωεκλογών να μην υπάρχει καμία αμφιβολία για το ότι η ΝΔ είναι η ισχυρή κυβερνητική δύναμη», τόνισε χαρακτηριστικά.

Ειδική αναφορά στις Ευρωεκλογές έκανε και κατά την εβδομαδιαία ανασκόπηση που ανήρτησε χθες χαρακτηρίζοντάς τες ως μία κρίσιμη πολιτική μάχη – και ευρωπαϊκά και εθνικά – από την οποία δεν πρέπει να λείψει κανείς. «Οι ευρωπαϊκές επιλογές επηρεάζουν όλες τις πτυχές της καθημερινότητάς μας και χρειάζεται να έχουμε δυνατή φωνή για να διεκδικούμε πιο αποτελεσματικά ακόμα περισσότερα για τη χώρα μας, ειδικά σε μια εποχή μεγάλων ανακατατάξεων και γεωπολιτικών κινδύνων», τόνισε, μεταξύ άλλων, και πρόσθεσε σε άλλο σημείο ότι «η αποχή στη Δημοκρατία δεν λύνει τα προβλήματα, αντιθέτως επιτρέπει στους κάθε λογής λαϊκιστές αλλά και στα άκρα να καπηλεύονται τις αγωνίες ερήμην μας».

Τι δείχνουν οι δημοσκοπήσεις 

Την ίδια ώρα, όλες σχεδόν οι δημοσκοπήσεις δείχνουν άνετη επικράτηση της Ν.Δ. στις Ευρωεκλογές, με την διαφορά της από τον δεύτερο ΣΥΡΙΖΑ να παραμένει σε διψήφια επίπεδα.

 Σύμφωνα με την τελευταία δημοσκόπηση της Marc που δημοσιεύτηκε χθες στο «Πρώτο Θέμα» στην πρόθεση ψήφου, η ΝΔ λαμβάνει 31,1%, ο ΣΥΡΙΖΑ 15,1%, το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ 10,7%, η Ελληνική Λύση 7,6%, το ΚΚΕ 6,6%, η Πλεύση Ελευθερίας 3,8%, η Νίκη 3,3%, το ΜέΡΑ25 2,4%, η Φωνή Λογικής 2,4%, η Νέα Αριστερά 2,3%, και οι Δημοκράτες 2,1%.

Στην εκτίμηση αποτελέσματος, η ΝΔ συγκεντρώνει από 30,4 έως 36,2% με κεντρική τιμή το 33,3%. Ο ΣΥΡΙΖΑ από 14,1 από 18,7% με κεντρική τιμή το 16,4%. Το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ από 10,1 έως 14,1% με κεντρική τιμή το 12,1%. Η Ελληνική Λύση από 7 έως 10,4% με κεντρική τιμή το 8,7%. Το ΚΚΕ από 5,9 έως 9,1% με κεντρική τιμή το 7,5%. Η Πλεύση Ελευθερίας από 3,3 έως 5,9% με κεντρική τιμή το 4,6%. Η Νίκη από 2,4 έως 4,8% με κεντρική τιμή το 3,6%. Το ΜέΡΑ25 από 1,8 έως 3,8% με κεντρική τιμή το 2,8%. Η Νέα Αριστερά από 1,7 έως 3,7% με κεντρική τιμή το 2,7%. Η Φωνή Λογικής από 1,5 έως 3,5% με κεντρική τιμή το 2,5%. Οι Δημοκράτες από 1,4 έως 3,2% με κεντρική τιμή το 2,3%.

Η ΝΔ αναμένεται να εκλέξει 8 έδρες, ο ΣΥΡΙΖΑ 4, το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ 3, η Ελληνική Λύση και το ΚΚΕ από 2 και από μία έδρα η Πλεύση Ελευθερίας και η Νίκη.

Όσο αφορά την πιο πιθανή επιλογή των αναποφάσιστων, σύμφωνα με τη δημοσκόπηση, αυτή τη στιγμή, το 10,7% δηλώνει πως θα ψηφίσει ΝΔ, το 8,7% Ελληνική Λύση, το 4,9% Πλεύση Ελευθερίας, το 4,1% ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ, το 3% ΚΚΕ, το 2,7% Νέα Αριστερά, το 2,4% ΣΥΡΙΖΑ, το 2% ΜέΡΑ25, το 1,7% Νίκη και το 1,2% Δημοκράτες.

Η επιστολική ψήφος 

Στο μεταξύ, έληξε  το χρονικό περιθώριο που έχουν οι ψηφοφόροι που διαμένουν στην Ελλάδα να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα με επιστολική ψήφο.

Για να καταμετρηθούν οι επιστολικές ψήφοι θα πρέπει να φτάσουν στον τελικό προορισμό τους έως την παραμονή των εκλογών, δηλαδή έως και το Σάββατο 8 Ιουνίου, στις 17:00. Για να είναι εντός της προθεσμίας, το εκλογικό υλικό πρέπει να αποσταλεί το αργότερο έως σήμερα, Δευτέρα εάν τον φάκελο παραλάβει υπάλληλος της εταιρίας κούριερ και έως αύριο, Τρίτη στην περίπτωση που ο φάκελος κατατεθεί απευθείας σε ένα από τα καταστήματα της εταιρίας.

Αν ο φάκελος δεν φτάσει εγκαίρως στον χώρο συλλογής των επιστολικών ψήφων, επιστρέφεται στον αποστολέα χωρίς να ανοιχτεί. Σε αυτή την περίπτωση όπως και για όσους δεν στείλουν καθόλου τον φάκελο, θα μπορούν να ψηφίσουν με φυσική παρουσία στο εκλογικό τμήμα όπου είναι εγγεγραμμένοι την ημέρα των εκλογών, μετά τις 11.00 το πρωί.

Οι ευρωεκλογές του 2024 διεξάγονται με τροποποιημένο εκλογικό σύστημα που πάλι βασίζεται στην απλή αναλογική αλλά διαφοροποιείται από τον προηγούμενο στο τρόπο κατανομής των εδρών στην Α’ και  Β’ κατανομή.

Σε κάθε περίπτωση για να πάρει μία από τις 21 ελληνικές έδρες στην Ευρωβουλή κάποιο κόμμα θα πρέπει να ξεπεράσει το όριο του 3%. Αυτή είναι η πρώτη προϋπόθεση. Όμως, το 3% δεν αρκεί. Όλα εξαρτώνται από τα υπόλοιπα των κομμάτων κάτω του 3% καθώς έτσι καθορίζεται το εκλογικό μέτρο.

Οι δύο αλλαγές στο εκλογικό σύστημα των ευρωεκλογών

Το νέο σύστημα υπολογίζει το εκλογικό μέτρο για την Α’ κατανομή με βάση τα ποσοστά των κομμάτων που ξεπέρασαν το 3% ενώ το προηγούμενο εξήγαγε το εκλογικό μέτρο από το 100%. Έτσι, κατανέμονται περισσότερες έδρες στην Α’ κατανομή συγκριτικά με το σύστημα που ίσχυε στις προηγούμενες ευρωεκλογές και ευνοούνται σχετικά τα μεγαλύτερα κόμματα. Δηλαδή, με το προηγούμενο σύστημα το εκλογικό μέτρο ήταν 100/ 21= 4,76. Στις εκλογές της 9ης Ιουνίου το μέτρο θα εξαρτηθεί από το σύνολο των ποσοστών των κομμάτων κάτω από το κατώφλι του 3%.

Αν για παράδειγμα το σύνολο των ποσοστών των κομμάτων που κινήθηκαν κάτω από 3% είναι 10,89%, όπως προκύπτει από την πρόσφατη εκτίμηση της δημοσκόπησης της Metron Analysis για το MEGA τότε το εκλογικό μέτρο που θα προκύψει θα είναι το αποτέλεσμα της πράξης 100-10,89 = 89,11, 89,11/21= 4,24 ( 100 μείον σύνολο ποσοστών κάτω του 3% και διαίρεση του αποτελέσματος με τις 21 προς διαμοιρασμό έδρες). Στο κάτω όριο τα υπόλοιπα είναι 14,3 (μέτρο 4,08) και στο άνω όριο 8,4% (4,36). Όσο πιο μικρό είναι το σύνολο του ποσοστού των κομμάτων κάτω από το 3% τόσο πιο κοντά στο να βγάλουν έδρα τα κόμματα με ποσοστά οριακά άνω του 3%.

Η εκτίμηση ψήφου της Metron για λογαριασμό του Mega (Mάιος 2024)

Με το παλαιό εκλογικό σύστημα των ευρωεκλογών, το οποίο ίσχυσε στις ευρωεκλογές του 2019,  στη β’ κατανομή αθροιζόταν το σύνολο των αχρησιμοποίητων υπολοίπων των δικαιούμενων εδρών κομμάτων, διαιρούταν με τον αριθμό των αδιάθετων εδρών και έτσι προέκυπτε νέο εκλογικό μέτρο για την β’ κατανομή. Οι αχρησιμοποίητες εκλογικές δυνάμεις των κομμάτων διαιρούνταν με το νέο μέτρο και το ακέραιο πηλίκο της διαίρεσης αποτελούσε τις έδρες της β’ κατανομής. Όμως, με το σημερινό σύστημα δεν υπολογίζεται «εκλογικό μέτρο β’ κατανομής». Οι αδιάθετες έδρες από την α’ κατανομή, που μεταφέρονται στη β’ κατανομή, κατανέμονται ανά μία στα κόμματα με τα μεγαλύτερα αχρησιμοποίητα υπόλοιπα. Αν μετά και από αυτό εξακολουθούν να παραμένουν αδιάθετες έδρες, τότε αυτές κατανέμονται ανά μία στα κόμματα με το μεγαλύτερο ποσοστό, δηλ. αρχίζοντας από το 1ο κόμμα.

Τι θα άλλαζε με το νέο σύστημα στις έδρες του 2019

Έτσι, αν το νέο σύστημα εφαρμοζόταν στις ευρωεκλογές του 2019 τότε η ΝΔ θα είχε πάρει μία έδρα παραπάνω -δηλαδή από 8 θα είχε 9- και η Χρυσή Αυγή θα έχανε μία έδρα.

Εφαρμογή του ισχύοντος εκλογικού νόμου στις ευρωεκλογές του 2019

Σενάρια για υπολογισμό εδρών

Υπολογίζοντας, τις έδρες των κομμάτων στην ευρωβουλή με την κεντρική εκτίμηση των αποτελεσμάτων της Metron τότε είναι εμφανές ότι κόμματα στο 3% και οριακά πάνω από το 3% κινδυνεύουν να μείνουν χωρίς έδρα και θα πρέπει να δώσουν μάχη να είναι όσο πιο ψηλά είναι δυνατόν από το 3%.  Στην προσομείωση αυτή, με βάση τις εκλογικές εκτιμήσεις της δημοσκόπησης στις 28 Μαΐου, η Νέα Αριστερά με 3% μένει χωρίς έδρα.

Υπολογισμός εδρών με βάση την εκτίμηση της Metron (Mάιος 2024)

Αν υπολογιστούν οι έδρες με το κάτω όριο η ΝΔ και ο ΣΥΡΙΖΑ αυξάνουν τις έδρες τους παρά τα χαμηλά ποσοστά τους. Δηλαδή, αν τα ποσοστά δεν έπαιζαν ρόλο για το πολιτικό κλίμα και τις εξελίξεις εντός της χώρας το σενάριο αυτό σε επίπεδο αριθμού ευρωβουλευτών θα ήταν πιο ευνοϊκό. Και όσο πιο μεγάλο είναι το υπόλοιπο των ποοστών των κομμάτων εκτός Βουλής και μειώνεται κατ’ επέκταση το εκλογικό μέτρο τόσο πιο πιο κοντά – αλλά όχι σίγουρα- στην εκλογή ευρωβουλευτή είναι τα κόμματα που οριακά κινούνται πάνω από το 3%.  Όπως, εξηγήθηκε αν μετά την Β’ κατανομή εξακολουθούν να παραμένουν αδιάθετες έδρες, τότε αυτές κατανέμονται ανά μία στα κόμματα με το μεγαλύτερο ποσοστό, δηλαδή, αρχίζοντας από το πρώτο κόμμα.

Υπολογισμός εδρών με βάση την εκτίμηση ψήφου της Metron στο κάτω όριο (Mάιος 2024)

.Στο σενάριο υπολογισμού των έδρών με βάση το ανώτατο όριο είναι ακόμη πιο εμφανής η διαπίστωση ότι το κατώφλι του 3% δεν είναι ασφαλές για την εκλογή ευρωβουλευτή.

Υπολογισμός των εδρών με βάση την εκτίμηση της Μetron για το άνω όριο

Τα ποσοστά των κομμάτων άνω του 3%, τα ποσοστά των κομμάτων κάτω του 3% που θα διαμορφώσουν το εκλογικό μέτρο είναι εκείνα που θα κρίνουν ποια από τα μικρά σε εκλογική δύναμη κόμματα θα εκλέξουν ευρωβουλευτή.