ΕΙΔΟΣ… ΠΟΛΥΤΕΛΕΙΑΣ
ΤΟ ΚΡΕΑΣ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΠΕΛΛΑ! Φόβοι για Εκτόξευση της Τιμής του Μοσχαριού στα 20€/κιλό – Ο Κλοιός της Ακρίβειας Σφίγγει Ασφυκτικά στα Νοικοκυριά
Η ακρίβεια δεν αποτελεί πλέον απλώς ένα οικονομικό πρόβλημα, αλλά τον κοινωνικό εφιάλτη που πιέζει ασφυκτικά την πλειονότητα των ελληνικών νοικοκυριών. Οι προσπάθειες της Κυβέρνησης να αντιμετωπίσει το κύμα των ανατιμήσεων, αν και υπάρχουν, φαίνεται να κινούνται με ρυθμούς που δεν συμβαδίζουν με την ταχύτητα και την ένταση του πληθωρισμού. Το φλέγον ζήτημα αυτή τη στιγμή είναι η πιθανή εκτόξευση της τιμής του μοσχαρίσιου κρέατος σε επίπεδα που το καθιστούν πρακτικά είδος πολυτελείας για τον μέσο καταναλωτή, με τις εκτιμήσεις να μιλούν ακόμη και για 20 ευρώ/κιλό. Αυτό το σενάριο, σε συνδυασμό με τις δομικές αδυναμίες της εγχώριας παραγωγής και τις νέες απειλές από ζωονόσους, συνθέτει ένα ζοφερό οικονομικό τοπίο.
Η Πολιτική Αντίδραση και οι Αμφίβολες Εμβαλωματικές Λύσεις
Η Κυβέρνηση, αναγνωρίζοντας την κρισιμότητα του προβλήματος, ενεργοποιεί μέτρα σε δύο βασικούς πυλώνες: την άμεση παρέμβαση στις τιμές και τη θεσμική ενίσχυση του ελεγκτικού μηχανισμού.
1. Η Λίστα με τους 1.000 Κωδικούς: Ένα Ημίμετρο;
Η κατάρτιση και η επικείμενη ανακοίνωση, έως τις 15 Οκτωβρίου, της λίστας με μειωμένες τιμές σε 1.000 κωδικούς προϊόντων στα σούπερ μάρκετ, κρίνεται ως μια πρώτη απάντηση στην κοινωνική απαίτηση για συγκράτηση των τιμών. Ωστόσο, η αποτελεσματικότητά της είναι υπό αμφισβήτηση. Όπως επεσήμανε ο Πρόεδρος της Ένωσης Καταναλωτών Ελλάδος, Απόστολος Ραυτόπουλος, οι πρωταθλητές της ακρίβειας –το μοσχάρι, ο καφές, τα ψάρια, τα φρέσκα φρούτα και τα λαχανικά– δεν θα συμπεριληφθούν σε αυτή τη λίστα.
Αυτό το γεγονός υποδηλώνει ότι η κυβερνητική παρέμβαση επικεντρώνεται κυρίως σε κωδικούς με ευκολότερη διαπραγμάτευση ή σε προϊόντα που δεν επηρεάζονται τόσο άμεσα από τις διεθνείς τιμές πρώτων υλών και τη δομική εξάρτηση της χώρας. Ουσιαστικά, η λίστα κινδυνεύει να λειτουργήσει ως ένα εμβαλωματικό μέτρο, προσφέροντας μια προσωρινή ανακούφιση σε δευτερεύοντα είδη, ενώ ταυτόχρονα αφήνει ανεξέλεγκτες τις ανατιμήσεις στα βασικά, ζωτικής σημασίας, προϊόντα διατροφής.
2. Η Νέα Ανεξάρτητη Αρχή: Πολιτική Ευθύνη ή Αποποίηση;
Η δημιουργία μιας νέας ανεξάρτητης Αρχής για την Προστασία του Καταναλωτή και την Εποπτεία της Αγοράς, αν και χαιρετίζεται από τους πολίτες (με ποσοστά αποδοχής άνω του 60-70% σύμφωνα με τη Marc), αντιμετωπίζεται με επιφυλάξεις από φορείς όπως η Ένωση Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας (ΕΕΚΕ).
Η κριτική της ΕΕΚΕ εστιάζει στον κίνδυνο η μεταφορά των ελεγκτικών ευθυνών σε μια ανεξάρτητη δομή να αποτελέσει αποποίηση της πολιτικής ευθύνης. Όπως αναφέρει η Ένωση, η αντιμετώπιση της ακρίβειας απαιτεί συνολική πολιτική παρέμβαση και όχι απλώς τυπικές διαδικασίες ελέγχου και επιβολής προστίμων. Η καίρια πρόταση της ΕΕΚΕ για τη συμπερίληψη στα όργανα διοίκησης της Αρχής εκπροσώπων του πρωτογενούς τομέα και των καταναλωτικών ενώσεων είναι εξαιρετικά σημαντική. Η συμμετοχή των φορέων αυτών θα εξασφάλιζε πιο ολοκληρωμένη γνώση των αιτίων της ακρίβειας (από το χωράφι/στάβλο μέχρι το ράφι) και θα ενίσχυε τη διαφάνεια και την αξιοπιστία του θεσμού.
Η Εξάρτηση και η Απειλή: Το Μοσχάρι “Χτυπά” Κόκκινο
Η δραματική αύξηση στην τιμή του μοσχαριού αποτελεί την πιο χαρακτηριστική περίπτωση της δομικής τρωτότητας της ελληνικής αγοράς.
Η χώρα μας καλύπτει μόλις το 10% της κατανάλωσης σε μοσχαρίσιο κρέας από εγχώρια παραγωγή. Αυτή η τεράστια εξάρτηση από την ευρωπαϊκή και διεθνή αγορά καθιστά την Ελλάδα παθητικό δέκτη των διακυμάνσεων των διεθνών τιμών, οι οποίες αυξάνονται ραγδαία λόγω της μείωσης του ζωικού κεφαλαίου στην Ευρώπη.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, η τιμή παραγωγού του Βόειου Κρέατος στην ΕΕ έχει αυξηθεί κατά 35,4% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2024, και η τάση παραμένει αυξητική. Αυτό το ποσοστό, όταν μετακυλίεται στην ελληνική λιανική, διογκώνεται περαιτέρω λόγω των αυξημένων μεταφορικών και του κόστους ενέργειας και διανομής. Ο φόβος, λοιπόν, για την τιμή των 20 ευρώ/κιλό δεν είναι απλώς μια απειλή, αλλά η λογική συνέπεια ενός μονοπωλιακού σχεδόν εισαγωγικού μοντέλου που δεν μπορεί να προστατεύσει τον καταναλωτή.
ΕΙΔΟΣ… ΠΟΛΥΤΕΛΕΙΑΣ
Η Συμβολή του ΙΕΛΚΑ: Ανάλυση των Αυξήσεων και Πτωτικών Τάσεων
Τα στοιχεία Σεπτεμβρίου 2025 του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ) παρέχουν μια σαφή εικόνα της αγοράς. Παρόλο που ο συνολικός πληθωρισμός στα σούπερ μάρκετ εμφανίζει μια μικρή αποκλιμάκωση (+0,61% σε σχέση με το 2024), η λεπτομερής ανάλυση ανά κατηγορία προϊόντων αποκαλύπτει τις πραγματικές εστίες του προβλήματος.
Οι Πρωταθλητές των Ανατιμήσεων
Η έρευνα του ΙΕΛΚΑ επιβεβαιώνει ότι οι μεγαλύτερες αυξήσεις καταγράφονται σε προϊόντα που επηρεάζονται άμεσα από τις διεθνείς τιμές πρώτων υλών και τις εισαγωγές:
- Φρέσκα Κρέατα (+10,18%): Η αύξηση είναι άμεσο αποτέλεσμα των διεθνών τιμών και των ζωονόσων. Η μείωση του ζωικού κεφαλαίου στην ΕΕ (λόγω κόστους και περιβαλλοντικών περιορισμών) μειώνει την προσφορά, οδηγώντας τις τιμές σε εκτόξευση.
- Μπισκότα, Σοκολάτες, Ζαχαρώδη (+9,88%): Εδώ η κύρια αιτία είναι η εκτόξευση της τιμής του κακάο διεθνώς. Η τιμή του κακάο τον Ιούνιο 2025 καταγράφηκε 168,9% υψηλότερη σε σχέση με τον Ιούνιο 2023, κυρίως λόγω κλιματικών συνθηκών που έπληξαν τις χώρες παραγωγής. Πρόκειται για ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα του πώς η κλιματική κρίση μεταφράζεται απευθείας σε ακρίβεια στο ράφι.
- Είδη Πρωινού & Ροφήματα (+6,06%): Αντίστοιχα, η αύξηση επηρεάζεται από τις διεθνείς τιμές του καφέ και άλλων δημητριακών/πρώτων υλών.
Οι Μειώσεις των Τιμών: Η Ομαλοποίηση της Αγοράς
Στον αντίποδα, οι σημαντικότερες μειώσεις τιμών καταγράφονται σε κατηγορίες όπως τα Φρέσκα Φρούτα και Λαχανικά (-5,63%) και τα Τρόφιμα Παντοπωλείου (-5,18%). Αυτές οι μειώσεις, σύμφωνα με το ΙΕΛΚΑ, είναι αποτέλεσμα της ομαλοποίησης της αγοράς και της μείωσης στις τιμές παραγωγού σε ορισμένα προϊόντα.
Ειδικά για τα φρέσκα προϊόντα, οι τιμές είναι ευάλωτες τόσο σε πληθωρισμό όσο και σε αποπληθωρισμό, ανάλογα με την επάρκεια της παραγωγής της εκάστοτε εποχής. Η πτώση αυτή, αν και ευπρόσδεκτη, δεν αναιρεί την ανάγκη για μείωση του κόστους παραγωγής (ενέργεια, εφόδια) ώστε να καταστούν οι μειώσεις δομικές και μακροπρόθεσμες.
Η Ελληνική Κτηνοτροφία σε Κρίση: Η Ευλογιά ως Καταλύτης
Την ήδη επιβαρυμένη εικόνα της κτηνοτροφίας έρχεται να επιδεινώσει η Ευλογιά των Αιγοπροβάτων, ειδικά σε μια περίοδο που οι τιμές στα αμνοερίφια επηρεάστηκαν ήδη από ασθένειες.
Η κυβερνητική σύσκεψη υπό τον Κωστή Χατζηδάκη και η απόφαση για δραστική ενίσχυση των ελέγχων και καθημερινή συνεργασία ΥΠΑΑΤ, ΕΛ.ΑΣ. και ΔΑΟΚ, είναι αναγκαία. Ο κίνδυνος ενός γενικευμένου lockdown στον κλάδο θα είχε καταστροφικές συνέπειες, όχι μόνο για τις τιμές αλλά και για την επιβίωση των κτηνοτρόφων, επιβεβαιώνοντας το πρόβλημα της περιορισμένης εγχώριας προσφοράς.
Η έμφαση στους ελέγχους για παράνομες μετακινήσεις, απόκρυψη κρουσμάτων και παράνομη ταφή δείχνει ότι το κράτος προσπαθεί να επιβάλει τη νομιμότητα και τη βιοασφάλεια, ζητήματα που, αν δεν τηρηθούν, μπορούν να οδηγήσουν σε περαιτέρω αύξηση των τιμών του κρέατος λόγω αναγκαστικής σφαγής ζώων και μείωσης του ζωικού κεφαλαίου. Η δέσμευση για άμεσες αποζημιώσεις και πληρωμές ζωοτροφών είναι ζωτικής σημασίας για να μην καταρρεύσει πλήρως ο κλάδος.
ΕΙΔΟΣ… ΠΟΛΥΤΕΛΕΙΑΣ
Συμπέρασμα: Η Ανάγκη για Δομική Αντιμετώπιση
Η ακρίβεια στην Ελλάδα δεν είναι πλέον ένα συγκυριακό φαινόμενο, αλλά φανερώνει τις δομικές αδυναμίες της οικονομίας. Η εξάρτηση από τις εισαγωγές, η αδυναμία της εγχώριας παραγωγής να καλύψει βασικές ανάγκες και η ευαλωτότητα στις διεθνείς ανατιμήσεις και την κλιματική κρίση, αποτελούν τις πραγματικές ρίζες του προβλήματος.
Τα μέτρα όπως η λίστα των 1.000 κωδικών και η νέα Ανεξάρτητη Αρχή, αν και πολιτικά ευπρόσδεκτα, είναι αναποτελεσματικά αν δεν συνοδευτούν από μακροπρόθεσμες πολιτικές που θα στοχεύουν:
- Στην ενίσχυση και θωράκιση του πρωτογενούς τομέα για μείωση της εξάρτησης.
- Στη μείωση του κόστους παραγωγής (ενέργεια, λιπάσματα, ζωοτροφές).
- Στην ουσιαστική εποπτεία και διαφάνεια στην εφοδιαστική αλυσίδα, ώστε να αποφευχθούν φαινόμενα αθέμιτης κερδοφορίας (πλαίσιο που πρέπει να επιβάλει η νέα Αρχή).
Εάν η Κυβέρνηση δεν τολμήσει δομικές αλλαγές, το κρέας (όπως και άλλα βασικά αγαθά) θα παραμείνει είδος πολυτελείας και η ακρίβεια θα συνεχίσει να αποδιαρθρώνει την ελληνική κοινωνία. Το στοίχημα είναι πλέον η επιβίωση του οικογενειακού προϋπολογισμού και η αναγέννηση της εθνικής παραγωγής.
ΕΙΔΟΣ… ΠΟΛΥΤΕΛΕΙΑΣ ΤΟ ΚΡΕΑΣ
