Αθήνα, 26 Απριλίου 2025 – Στον απόηχο των πρόσφατων κυβερνητικών εξαγγελιών για μόνιμη ετήσια οικονομική ενίσχυση ύψους 250 ευρώ, η Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.) εκφράζει τη βαθιά της ανησυχία και τον έντονο προβληματισμό για τον αποκλεισμό μιας ιδιαίτερα ευάλωτης ομάδας πολιτών: των χαμηλοσυνταξιούχων με αναπηρία κάτω των 65 ετών, καθώς και των ορφανών τέκνων με αναπηρία που λαμβάνουν τη σύνταξη των θανόντων γονέων τους, επίσης κάτω των 65 ετών. Η Ε.Σ.Α.μεΑ. τονίζει ότι η εν λόγω κατηγορία πολιτών, που βιώνει τις πιο σκληρές συνέπειες της παρατεταμένης οικονομικής κρίσης, αφήνεται εκτός του μέτρου στήριξης, οδηγώντας σε περαιτέρω επιδείνωση των ήδη ασφυκτικών συνθηκών διαβίωσής τους.
Η Συνομοσπονδία αναγνωρίζει ότι η μόνιμη ετήσια οικονομική ενίσχυση αποτελεί ένα θετικό βήμα, ιδίως στο σημερινό περιβάλλον αβεβαιότητας, ακραίας ακρίβειας και φτωχοποίησης που επηρεάζει το σύνολο της κοινωνίας, και ιδιαίτερα τα άτομα με αναπηρία, χρόνιες ή/και σπάνιες παθήσεις και τις οικογένειές τους. Ωστόσο, επισημαίνει με έμφαση ότι ο αποκλεισμός των προαναφερθεισών κατηγοριών υπονομεύει τον κοινωνικό χαρακτήρα του μέτρου και αφήνει απροστάτευτους τους πιο ευάλωτους πολίτες, που αντιμετωπίζουν πολλαπλές και διαρκείς δυσκολίες.
Η Ε.Σ.Α.μεΑ. υπογραμμίζει ότι οι συνθήκες διαβίωσης των ατόμων με αναπηρία και των οικογενειών τους έχουν καταστεί δραματικά δύσκολες λόγω της πρωτοφανούς αύξησης του κόστους ζωής, που έχει προκληθεί από την αλματώδη άνοδο των τιμών στα βασικά αγαθά, την ενέργεια και τα καύσιμα. Σε αυτό το δυσμενές πλαίσιο, ο αποκλεισμός από ένα μέτρο οικονομικής στήριξης, έστω και περιορισμένου ύψους, επιτείνει την αίσθηση αδικίας και εγκατάλειψης που βιώνουν οι χαμηλοσυνταξιούχοι με αναπηρία και τα ορφανά τέκνα με αναπηρία.
Παράλληλα, η Ε.Σ.Α.μεΑ. εκφράζει την έντονη της ανησυχία σχετικά με τη στεγαστική πολιτική της Πολιτείας, και ειδικότερα με το μέτρο της μόνιμης επιστροφής ενός ενοικίου. Η Συνομοσπονδία τονίζει ότι η στεγαστική πολιτική δεν λαμβάνει επαρκώς υπόψη τις ιδιαίτερες ανάγκες που απορρέουν από την αναπηρία. Τα άτομα με κινητικές αναπηρίες, για παράδειγμα, αντιμετωπίζουν σημαντικές δυσκολίες στην εύρεση προσβάσιμης κατοικίας, η οποία συχνά είναι αισθητά ακριβότερη από τα μη προσβάσιμα σπίτια, ακόμη και σε περιοχές με υψηλές τιμές ενοικίων.
Επιπλέον, η Ε.Σ.Α.μεΑ. επαναφέρει τις αντιρρήσεις της σχετικά με τα εισοδηματικά κριτήρια που έχουν τεθεί για το πρόγραμμα “ΣΠΙΤΙ ΜΟΥ ΙΙ”. Η Συνομοσπονδία έχει ήδη διαμαρτυρηθεί για την απουσία διακριτών και αυξημένων εισοδηματικών ορίων για τα άτομα με αναπηρία, χρόνιες ή/και σπάνιες παθήσεις και τα μέλη των οικογενειών τους, καθώς και για την έλλειψη αυξημένης επιδότησης των τόκων, σε αντίθεση με ό,τι ισχύει για τρίτεκνους ή πολύτεκνους. Η Ε.Σ.Α.μεΑ. θεωρεί ότι η μη αναγνώριση των αυξημένων οικονομικών αναγκών που συνεπάγεται η αναπηρία στα στεγαστικά προγράμματα αποτελεί μια σοβαρή παράλειψη που εμποδίζει την ουσιαστική στήριξη των ατόμων με αναπηρία στην πρόσβαση σε αξιοπρεπή στέγαση.
Σε αυτό το κρίσιμο συγκυριακό πλαίσιο, η Ε.Σ.Α.μεΑ. διεκδικεί από την Πολιτεία μια ριζικά διαφορετική προσέγγιση, η οποία θα είναι συνολική και ακέραια, και δεν θα περιορίζεται σε αποσπασματικά μέτρα στήριξης που αφήνουν εκτός τους πιο ευάλωτους. Η Συνομοσπονδία ζητά την υιοθέτηση μιας συνεκτικής πολιτικής που θα παρέχει ουσιαστικές και μόνιμες λύσεις-ανάσες στα άτομα με αναπηρία, χρόνιες ή/και σπάνιες παθήσεις και στις οικογένειές τους, μέσα από μια σειρά στοχευμένων και αποτελεσματικών παρεμβάσεων:
Αύξηση των αναπηρικών επιδομάτων και καθιέρωση μηχανισμού αυτόματης προσαρμογής: Η Ε.Σ.Α.μεΑ. τονίζει την επιτακτική ανάγκη για ουσιαστική αύξηση των αναπηρικών επιδομάτων, τα οποία σήμερα δεν επαρκούν για την κάλυψη ούτε καν των στοιχειωδών αναγκών των ατόμων με αναπηρία. Παράλληλα, ζητά τη θεσμοθέτηση ενός μηχανισμού αυτόματης προσαρμογής των επιδομάτων, συνδεδεμένου με την ετήσια αύξηση του κατώτατου μισθού, προκειμένου να διασφαλιστεί η διατήρηση της αγοραστικής τους δύναμης.
Αναμόρφωση του τρόπου υπολογισμού της εθνικής σύνταξης: Η Ε.Σ.Α.μεΑ. επαναφέρει το πάγιο και δίκαιο αίτημα του αναπηρικού κινήματος για την αναμόρφωση του τρόπου υπολογισμού της εθνικής σύνταξης, ώστε αυτή να μην εξαρτάται από το ποσοστό αναπηρίας. Η Συνομοσπονδία θεωρεί απαράδεκτο η εθνική σύνταξη των συνταξιούχων με αναπηρία που λαμβάνουν αναπηρική σύνταξη να δίνεται με χαρακτηριστικά επιδομάτων, υποβαθμίζοντας την αξία της συνταξιοδοτικής τους εισφοράς.
Κατάργηση της διακοπής του επιδόματος αναπηρίας κατά την εργασία: Η Ε.Σ.Α.μεΑ. ζητά την κατάργηση της άδικης διακοπής του επιδόματος αναπηρίας όταν ένα άτομο με αναπηρία καταφέρει να εργαστεί. Η Συνομοσπονδία επισημαίνει ότι το επίδομα αναπηρίας χορηγείται για την κάλυψη του πρόσθετου κόστους των αναγκών που προκύπτουν από την αναπηρία, δεδομένης και της έλλειψης επαρκών κρατικών υποστηρικτικών δομών και προγραμμάτων στήριξης στην κοινότητα. Στη χώρα με ένα από τα υψηλότερα ποσοστά ανεργίας των ατόμων με αναπηρία στην ΕΕ, η Ε.Σ.Α.μεΑ. θεωρεί ότι πρέπει να πάψουν να υφίστανται πρόσθετα εμπόδια που αποθαρρύνουν την εργασιακή ένταξη.
Κατάργηση της διακοπής των προνοιακών επιδομάτων σε ορφανούς με αναπηρία: Η Ε.Σ.Α.μεΑ. ζητά την κατάργηση της άδικης διακοπής των προνοιακών επιδομάτων των ανασφάλιστων ή έμμεσα ασφαλισμένων ατόμων με αναπηρία, στην περίπτωση που τους χορηγηθεί σύνταξη των θανόντων γονέων τους και το ύψος της τελευταίας υπερβαίνει εκείνο του επιδόματος. Η Συνομοσπονδία θεωρεί απαράδεκτο άτομα με αναπηρία να καταδικάζονται σε πλήρη οικονομική ένδεια, ιδίως τη στιγμή που χάνουν τους γονείς-προστάτες τους, ακολουθώντας μια συλλογιστική που αποσυνδέει την αναπηρία από την ανάγκη στήριξης.
Κατάργηση της διακοπής του επιδόματος αναπηρίας σε άτομα που διαμένουν σε οικοτροφεία και ιδρύματα: Η Ε.Σ.Α.μεΑ. ζητά την κατάργηση της διακοπής του επιδόματος αναπηρίας σε άτομα με αναπηρία που ζουν σε οικοτροφεία και ιδρύματα. Η Συνομοσπονδία επισημαίνει ότι εάν τα άτομα αυτά λαμβάνουν σύνταξη, αυτή συνεχίζεται, καθιστώντας την διακοπή του επιδόματος παράλογη, καθώς το επίδομα καλύπτει ανάγκες που δεν καλύπτονται πλήρως από τη διαμονή.
Διευκόλυνση της εργασίας για συνταξιούχους με αναπηρία: Η Ε.Σ.Α.μεΑ. ζητά την ουσιαστική διευκόλυνση της εργασίας για τους συνταξιούχους με αναπηρία, με την πλήρη εφαρμογή της νομοθεσίας για την Ίση Μεταχείριση και στον δημόσιο τομέα, εξαλείφοντας τα εμπόδια που περιορίζουν την πρόσβασή τους στην απασχόληση.
Η Ε.Σ.Α.μεΑ. τονίζει ότι η αντιμετώπιση των πολλαπλών και σύνθετων αναγκών των ατόμων με αναπηρία απαιτεί μια συνολική και συνεκτική πολιτική, η οποία θα λαμβάνει υπόψη τις ιδιαιτερότητες της αναπηρίας σε όλους τους τομείς της κοινωνικής και οικονομικής ζωής. Ο αποκλεισμός των χαμηλοσυνταξιούχων με αναπηρία και των ορφανών τέκνων με αναπηρία από το επίδομα στήριξης αποτελεί ένα πισωγύρισμα στην προσπάθεια για μια κοινωνία χωρίς αποκλεισμούς και ίσων ευκαιριών. Η Ε.Σ.Α.μεΑ. καλεί την κυβέρνηση να αναθεωρήσει την απόφασή της και να υιοθετήσει μια ολιστική πολιτική στήριξης που θα ανταποκρίνεται πραγματικά στις ανάγκες των πιο ευάλωτων πολιτών.
