Σύμφωνα με τους χοιροτρόφους της Αριδαίας, κατόπιν απόφασης του Τοπικού Κέντρου Ελέγχου Ασθενειών της Π.Ε. Πέλλας και τη σύμφωνη γνώμη της Εθνικής Ομάδας Ειδικών για την Αφρικανική Πανώλη των Χοίρων του ΥΠΑΑΤ, μετά από επίσκεψη κτηνιάτρων σε χοιροτροφικές μονάδες της περιοχής και παρότι, σύμφωνα με τους ως άνω, κατά τους ελέγχους της αρμόδιας Κτηνιατρικής Υπηρεσίας – καθότι η παθητική επιτήρηση παραμένει ο κύριος τρόπος ανίχνευσης για την ΑΠΧ – δε βρέθηκαν ζώα με τα σχετικά εμφανή συμπτώματα και οι κτηνίατροι αποχώρησαν χωρίς αναφορά υποψίας για ύπαρξη θετικού κρούσματος ΑΠΧ, τους ζητήθηκε να στείλουν τη σπλίνα ενός σφαγμένου ζώου προς εξέταση στο Χημείο για διενέργεια σχετικών εργαστηριακών εξετάσεων στη Διεύθυνση Κτηνιατρικού Κέντρου Αθηνών και ενημερώθηκαν ότι – ασχέτως των ευρημάτων(!) – θα πρέπει να προβούν σε γενική σφαγή!
Έλαβαν στη συνέχεια έγγραφο, σύμφωνα με το οποίο, υποχρεούνται να προβούν σε υποχρεωτική γενική σφαγή όλων των χοίρων που έχουν στην κατοχή τους και ολοκλήρωση αυτής εντός 30 ημερών από τη ληφθείσα έγγραφη ενημέρωση, υπό την απειλή διοικητικών και ποινικών κυρώσεων!
Λογικό, ισχυρίζονται οι ως άνω, ότι μετά την επιβεβαίωση του νοσήματος σε μια χοιροτροφική μονάδα, θανατώνονται όλα τα ζώα υποχρεωτικά. Αλλά αδυνατούν να κατανοήσουν την απόφαση να προβούν σε υποχρεωτική σφαγή των ζώων τους, ενώ στη μονάδα τους δεν υπάρχει κανένα απολύτως κρούσμα. Διερωτώνται για ποιούς λόγους να επιβάλλεται σφαγή υγιών μη προσβεβλημένων χοίρων – πολλών χοιροτροφικών εγκαταστάσεων στην ευρύτερη περιοχή της Αριδαίας – των οποίων τα ζώα, βάσει των πιστά τηρούμενων μέτρων βιοασφάλειας, ήταν επί δύο έτη έγκλειστα, σε εγκαταστάσεις με ισχυρή διπλή περιμετρική περίφραξη, που εμποδίζει οποιαδήποτε είσοδο/έξοδο ζώων, αδέσποτων και άγριων χοίρων. Με τα ως άνω μέτρα αποκλείστηκαν όλοι οι τρόποι μετάδοσης του ιού, τόσο ο άμεσος όσο και ο έμμεσος
Πρόκειται δε για απομακρυσμένες εγκαταστάσεις, ευρισκόμενες ακόμη και σε πλαγιά βουνού, χωρίς καμία επαφή με άλλες εγκαταστάσεις, χωρίς ούτε ένα κρούσμα σε αυτές. Με την αιτιολογία επιβεβαίωσης κρουσμάτων αφρικανικής πανώλης σε απομακρυσμένες εστίες σε απόσταση 10 χιλιομέτρων και παρά το γεγονός ότι η μετάδοση της νόσου γίνεται αποκλειστικά με στενή επαφή των ασθενών με υγιή ζώα μέσω των εκκρίσεων μολυσμένων ζώων, και παρά τη μη εύρεση κρουσμάτων, καλούνται να προβούν σε γενική σφαγή!
Διαμαρτύρονται δε για τη μη κρατική χρηματοδότηση για την κάλυψη των εξόδων των κρατικά επιβληθέντων μέτρων βιοασφάλειας, όπως αυτά της επιβολής 2ης περίφραξης και εγκατάστασης βόθρου από κτηνιάτρους της εν λόγω Κ.Υ. πέρα από την πιστή εφαρμογή των διαλαμβανομένων στη σχετική εγκύκλιο! Τονίζουν ότι – με βάση την εξάπλωση της νόσου και τη μη αντιμετώπισή της επί σχεδόν 2 έτη (Ιανουάριο του 2023 εμφανίστηκε το πρώτο κρούσμα στη χώρα μας) -, διαφαίνεται ότι δεν πάρθηκαν ικανοποιητικά μέτρα για την αναχαίτιση της νόσου αλλά και την προστασία του ζωικού κεφαλαίου. Λόγω αυτού και της θνησιμότητας που αγγίζει το 100%, θα υπάρξουν τεράστιες κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις λόγω των βαριών απωλειών ζωικού κεφαλαίου και «θα καταστραφεί ολόκληρος ο κλάδος της χοιροτροφίας, θα ισοπεδωθεί».
Η απάντηση του ΥΠΑΑΤ
Το ζήτημα μεταφέρθηκε και στη Βουλή, έπειτα από σχετική ερώτηση που κατέθεσε ο Βουλευτής, Κωνσταντίνος Μπούμπας. Σε απάντηση που εξέδωσε το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, μέσω του Υφυπουργού Χρήστου Κέλλα, αναφέρει:
H απόφαση προληπτικής σφαγής των χοίρων καθορίστηκε ύστερα από απόφαση του Τοπικού Κέντρου Ελέγχου του νοσήματος της Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας για την Αφρικανική Πανώλη των Χοίρων και με τη σύμφωνη γνώμη της Εθνικής Ομάδας Ειδικών για το νόσημα. Η εν λόγω απόφαση αφορά επτά (7) χοιροτροφικές εκμεταλλεύσεις, οι οποίες δεν τηρούν μέτρα βιοασφάλειας, βρίσκονται κοντά σε εστίες Αφρικανικής Πανώλης λόγω ανεύρεσης νεκρών αγριόχοιρων και γειτνιάζουν με ενδιαιτήματα αγριόχοιρων.
«Πρόγραμμα επιζωοτιολογικής επιτήρησης, πρόληψης και ελέγχου της Αφρικανικής Πανώλης των χοίρων σε χοιροτροφικές εκμεταλλεύσεις, έλεγχος μέτρων βιοασφάλειας και μέτρα επιβολής σε χοιροτροφικές εκμεταλλεύσεις για την πρόληψη εισόδου και αποτροπή διασποράς του ιού της Αφρικανικής Πανώλης των χοίρων» οδηγούνται άμεσα σε προληπτική σφαγή ή θανάτωση χοίροι μη εμπορικών χοιροτροφικών εκμεταλλεύσεων οικογενειακού τύπου, συστηματικών και αγελαίων εκμεταλλεύσεων σε περιοχές εντός ζωνών προστασίας και επιτήρησης, καθώς και εντός απαγορευμένων ζωνών Ι, ΙΙ, και ΙΙΙ, για τους σκοπούς πρόληψης της εξάπλωσης της νόσου και, βάσει επιδημιολογικών πληροφοριών, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 22 του κατ’ εξουσιοδότηση Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 2020/687. Η άμεση προληπτική σφαγή ή θανάτωση εγκρίνεται με απόφαση της αρμόδιας κτηνιατρικής αρχής και με τη σύμφωνη γνώμη της Εθνικής Ομάδας Ειδικών, κατόπιν αξιολόγησης του κινδύνου
Ως προς τις ενέργειες για την ενίσχυση των μέτρων βιοασφάλειας, ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη η Δράση 5.1.2 “Επενδύσεις πρόληψης και προστασίας του ζωικού κεφαλαίου από μεταδοτικές ασθένειες και φυσικές καταστροφές” του Μέτρου 5 “Αποκατάσταση του δυναμικού γεωργικής παραγωγής που έχει πληγεί από φυσικές καταστροφές και καταστροφικά συμβάντα και ανάληψη καταλλήλων προληπτικών δράσεων” του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης της Ελλάδας (ΠΑΑ) 2014-2020. Η δράση αφορά στην ενίσχυση επενδύσεων για την ενίσχυση των μέτρων βιοασφάλειας στις χοιροτροφικές εκμεταλλεύσεις, με σκοπό την πρόληψη, τον έλεγχο και την εξάλειψη λοιμωδών νοσημάτων στους χοίρους, μεταξύ των οποίων, της Αφρικανικής Πανώλης του Χοίρου. Έτσι αποτρέπεται η είσοδος του νοσήματος στις εγκαταστάσεις, μέσω επαφής με
αγριόχοιρους ή ανεπιτήρητους οικόσιτους χοίρους ή και ανθρώπινης δραστηριότητας ή μέσω υλικών, με τελικό σκοπό την προάσπιση της εγχώριας χοιροτροφίας από τον κίνδυνο εισόδου του νοσήματος στις εκμεταλλεύσεις που θα είχε ανυπολόγιστες συνέπειες στην παραγωγή και εμπορία ζώντων ζώων, χοίρειου κρέατος και των προϊόντων του. Ωφελούμενοι της Δράσης είναι 104 χοιροτροφικές εκμεταλλεύσεις.
Η υπ ́αριθμ. 4308/315328/17-10-2024 (Β ́5788) απόφαση των Υπουργών Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών για την «Έγκριση προγράμματος οικονομικών αποζημιώσεων, ενισχύσεων και λειτουργικών δαπανών που προκύπτουν από την επιβολή κτηνιατρικών μέτρων εξυγίανσης του ζωικού κεφαλαίου της χώρας, (διερεύνηση, πρόληψη, επιτήρηση, έλεγχος, εκρίζωση, έκτακτες επεμβάσεις) στο πλαίσιο εφαρμογής των ισχυουσών ειδικών κτηνιατρικών διατάξεων, για το έτος 2024» προβλέπει την καταβολή άμεσης και προσήκουσας χρηματικής αποζημίωσης σε ποσοστό 100% και εντός των ορίων της μοναδιαίας αξίας ανά ζώο του άρθρου 8, στους εκτροφείς ζώων που αναγκάζονται να προβούν σε υποχρεωτική θανάτωση και καταστροφή των θανατωμένων ζώων τους.
